Trening Noworoczny
Jest to rytualny pierwszy trening Cracovii w roku. Odbywa się już od ponad 80 lat zawsze 1 stycznia o godzinie 12 na stadionie przy ul. Kałuży. W tradycyjnym meczu Cracovia mierzy się ze swoimi rezerwami.
Pierwsze treningi
Trudno jest ustalić, kiedy dokładnie odbył się pierwszy Trening Noworoczny Cracovii, kroniki klubu nie ustalają tego precyzyjnie, jest kilka wersji. Jedna z nich mówi, że piłkarz Mieczysław Zygmunt Wiśniewski podpatrzył podobny zwyczaj w Wiedniu i w 1920 roku przeniósł go do Krakowa. Inni twierdzą, że do pierwszego noworocznego treningu prawdopodobnie doszło w roku 1924 lub 1925. Znakomity obrońca, Cracovii i reprezentacji Polski Ludwik Gintel wracał nad ranem z klubowymi kolegami z balu sylwestrowego zaproponował im grę w piłkę na boisku klubu.
Według innej wersji pierwowzorem były dwa mecze jakie piłkarze Cracovii zagrali na turnieju w Paryżu na przełomie 1922 i 1923 . W Sylwestra spotkali sie z Servette Genewa (remis 1:1), a w Nowy Rok z Red Star Paryż (porażka 2:5). Jedna z hipotez mówi, że to właśnie o tym drugim meczu przypomnieli sobie piłkarze w Nowy Rok i postanowili pójść pograć w piłkę.
Przez długie lata w kronikach klubowych nie odnotowano takich spotkań. 1 stycznia 1930 roku pierwsza drużyna pokonała rezerwową 7-2. Niektóre opracowania podają skład pierwszego zespołu Meli to być : Malczyk I, Lasota, Zastawniak II, Chruściński, Ptak, Mysiak, Kubiński, Malczyk II, Kałuża, Kossok, Rusinek, a bramki zdobyć Kałuża, Kossok i Rusinek po 2 oraz Kubiński. Są jednak wątpliwości co do wiarygodności tych danych.
Z relacji prasowych wynika, ze w na początku lat trzydziestych mecze noworoczne wcale nie grano z rezerwami, ale z zaproszonymi klubami. Cracovia grała za to w mieszanym składzie, kilku z pierwszej drużyny, kilku z rezerw. I tak w 1931 grano z Podgórzem Kraków (w prasie znaleziono tylko zapowiedzi, brak informacji o wyniku), a 1932 z Legią Kraków. Co ciekawe ten drugi mecz zagrano ... 6 stycznia, w święto Trzech Króli. W 1934 Cracovia spotkała się z zespołem Pocztowego Przysposobienia Wojskowego z Katowic. Pasy przegrały 4:2. Wtedy też pierwszą bramkę roku zdobył zawodnik gości - Urban.
Z cała pewnością już na początku lat 30-tych mecze w Nowy Rok uważano za tradycję Cracovii. "Tradycyjna inauguracja sezonu piłkarskiego przez Cracovię odbyła się w tym roku meczem białoczerwonych z drużyną robotniczej Legii" napisał w 1932 dziennikarz "Przeglądu Sportowego"[1]. "Na inaugurację sezonu piłkarskiego Cracovia dorocznym zwyczajem rozegrała spotkanie w dzień Nowego Roku" pisano w 1934 w tym samym czasopiśmie[2]. "Tradycja jest dobrą w sporcie kiedy jest zdrową i pożyteczną" marudził w 1934 dziennikarz "Ilustrowanego Kuryera Codziennego"[3]."Urządzanie zawodów, a nawet treningu w dzień Nowego Roku [...] nie przynosi dla sportowca bezwzględnie pożytku" dodał.
Na pewno grano w latach niemieckiej okupacji. Trening Noworoczny był też zakazany w latach stalinowskich, gdy wszelka tradycja była źle widziana.
Najbardziej dramatyczny Trening Noworoczny odbył się w 1964. Grano na zgliszczach stadionu, który dwa tygodnie wcześniej (16 grudnia 1963) niemal całkowicie spłonął podpalony przez "nieznanych sprawców'. Mimo to stawiło się około 600 widzów.
Przebieg treningu
Noworoczne treningi na Cracovii od lat mają ten sam scenariusz. Na boisko wybiegają dwie jedenastki Pasów - pierwsza i rezerwowa. Po wysłuchaniu hejnału, prezes klubu składa życzenia noworoczne. Od kilku lat prezesowi towarzyszy prezydent miasta Krakowa, ta tradycja zaczęła się od Józefa Lassoty, kontynuował ją Andrzej Gołaś, teraz Jacek Majchrowski. A potem zaczyna się gra oraz wspaniały doping coraz liczniej z roku na rok przybywających Pasiaków.
1 Stycznia 2007 - Pierwszy trening w nowym 100-leciu klubu
Cracovia I - Cracovia II 3:5
Cracovia I: Cabaj - Wacek, Karwan, Radwański, Jeleń), Wiśniewski, Nowak, Kękuś, Heidemann, Szwajdych, Obrzut
Cracovia II: Olszewski - Baster, Skrzyński, Baliga, Baran, Kłus, Pączek, Pawlusiński, Giza, Bojarski, Moskała
Bramki:
Dla Cracovii I: Moskała (4'), Giza (20'), Bojarski (32'), Baran (50'), Pawlusiński (58')
Dla Cracovii II:Wiśniewski dwie (47' i 60' z karnego), Wacek (52')
Statystyki
| Rok | Wynik | Pierwsza bramka |
| 1923 | 2:5 | Nicolas* |
| 1924 | brak informacji | |
| 1925 | brak informacji | |
| 1926 | brak informacji | |
| 1927 | brak informacji | |
| 1928 | brak informacji | |
| 1929 | brak informacji | |
| 1930 | 7:2 | Kubiński |
| 1931 | brak informacji | |
| 1932 | brak informacji | |
| 1933 | brak informacji | |
| 1934 | 2:4 | Urban** |
| 1935 | brak informacji | |
| 1936 | brak informacji | |
| 1937 | brak informacji | |
| 1938 | brak informacji | |
| 1939 | brak informacji | |
| 1940 | nie grano | |
| 1941 | nie grano | |
| 1942 | nie grano | |
| 1943 | nie grano | |
| 1944 | nie grano | |
| 1945 | nie grano | |
| 1946 | 5:1 | Kolasa |
| 1947 | 4:2 | M.Jabłoński |
| 1948 | 3:1 | St. Różankowski |
| 1949 | 4:0 | Poświat |
| 1950 | brak informacji | |
| 1951 | brak informacji | |
| 1952 | brak informacji | |
| 1953 | brak informacji | |
| 1954 | brak informacji | |
| 1955 | brak informacji | |
| 1956 | 3:1 | Glimas |
| 1957 | 1:0 | Kasprzyk |
| 1958 | 2:0 | Manowski |
| 1959 | 2:1 | Mazur |
| 1960 | 2:1 | Buda |
| 1961 | 5:0 | L.Michno |
| 1962 | 2:0 | Szymczyk |
| 1963 | 1:0 | Olesiak |
| 1964 | 2:0 | Zuśka |
| 1965 | 1:0 | J.Kowalik |
| 1966 | 2:2 | Olesiak |
| 1967 | 3:1 | Dawidczyński |
| 1968 | 5:3 | Spiżak |
| 1969 | 1:3 | Sarnat |
| 1970 | 2:1 | Zuśka |
| 1971 | 2:0 | Kasperski |
| 1972 | 2:1 | Zamojdzik |
| 1973 | 1:0 | Dominik |
| 1974 | 2:0 | Piotrowski |
| 1975 | 4:1 | Drobny |
| 1976 | 1:1 | A.Maczugowski |
| 1977 | 2:1 | Macała |
| 1978 | 2:0 | Surma |
| 1979 | 1:0 | Gacek |
| 1980 | 3:2 | Liszka |
| 1981 | 3:0 | Bujak |
| 1982 | 4:1 | Błachno |
| 1983 | 3:1 | Tobollik |
| 1984 | 2:1 | A.Michno |
| 1985 | 3:2 | Bzukała |
| 1986 | 0:0 k.4:2 | J.Tyrka*** |
| 1987 | 2:2 k.5:4 | Jelonek |
| 1988 | 3:2 | Włodarczyk (samob.) |
| 1989 | 4:3 | Orzeł |
| 1990 | 2:6 | Hajduk |
| 1991 | 4:1 | Hrapkowicz |
| 1992 | 3:1 | Ogrodowicz |
| 1993 | 3:1 | Zegarek |
| 1994 | 4:0 | Zegarek |
| 1995 | 3:2 | Kępski |
| 1996 | 1:1 k.2:3 | Wrześniak |
| 1997 | 9:2 | Szostak |
| 1998 | 3:3 k.2:4 | Martyniuk |
| 1999 | 4:1 | Hrapkowicz |
| 2000 | 5:2 | Kmak |
| 2001 | 9:2 | Zegarek |
| 2002 | 1:0 | Kowalik |
| 2003 | 11:1 | Ankowski |
| 2004 | 6:3 | Bojarski |
| 2005 | 7:4 | Szczoczarz |
| 2006 | 11:8 | Bojarski |
| 2007 | 3:5 | Moskała |
| 2008 | 4:4 k.4:3 | Bojarski |
Na podstawie monografii Marka Pampucha "Pany 1906-2006".
* 1923 - Rywalem Red Star Paryż, pierwszą bramkę uzyskał zawodnik gości Nicolas, pierwszą dla Cracovii strzelił Zygmunt Chruściński
** 1934 - Rywalem PPW Katowice, pierwszą bramkę uzyskał zawodnik gości Urban, pierwszą dla Cracovii strzelił Kisieliński.
*** 1986 - J.Tyrka to strzelec pierwszego skutecznego karnego.
Prasa o Treningach Noworocznych
Noworoczny obowiązek "Pasów" - Gazeta Wyborcza 2006-12-29
Noworoczny trening piłkarzy Cracovii zakończy obchody jubileuszu stulecia klubu. Tym razem ma się odbyć bez prezesa, za to najpewniej na niezłej murawie.
Tradycja noworocznego treningu "Pasów" liczy już ponad 80 lat. Legenda głosi, że pomysłodawcą sparingowego meczu pomiędzy pierwszą a drugą drużyną Cracovii był reprezentacyjny obrońca Ludwik Gintel, a pierwszy trening odbył się w 1923 lub 1924 roku. Wracający wraz z innymi zawodnikami z sylwestrowej zabawy Gintel zaproponował kolegom grę na klubowym boisku. Ci chętnie przystali na propozycję i tak zrodziła się nie tylko wieloletnia tradycja, ale i wizytówka Cracovii - takiego treningu nie ma nikt.
Tradycja zobowiązuje - piłkarzom nadal zdarza się uczestniczyć w treningu zaraz po skończonej zabawie. - Parę razy tak było, no może nie przyszedłem bezpośrednio z imprezy, ale po godzinnej przerwie - zdradza bramkarz Cracovii Marcin Cabaj, który w dorocznym treningu weźmie udział po raz piąty. - Doskonale pamiętam ten pierwszy. Zresztą każdy, kto przychodzi do Cracovii, zwłaszcza zimą, będzie go dobrze pamiętał. Grałem w zespole rezerw przez jedną połowę, puściłem siedem bramek. Przegraliśmy chyba 7:13 - wspomina Cabaj.
Chociaż zabawa z balowych sal przenosi się na murawę, nigdy nie zdarzyło się, by któryś z zawodników przesadził z nadmiarem procentów. - Pewnie, że w nocy można sobie pozwolić na kilka lampek szampana czy kieliszków wódki, to naturalne, ale jeszcze nie spotkałem się z sytuacją, by któryś z piłkarzy przyszedł na trening na dużej lufie - mówi kierownik drużyny Maciej Madeja, który wie, co mówi, bo brał udział w treningach noworocznych już 55 razy! Najczęściej jako sędzia.
Mimo wczesnej, mając na uwadze nocne szaleństwa, pory rozpoczęcia treningu, cieszy się on bardzo dużym zainteresowaniem kibiców Cracovii. Zeszłoroczny śledziło aż pięć tysięcy fanów, czyli więcej niż niejeden mecz ligowy przy ul. Kałuży. W czym tkwi fenomen noworocznego treningu Cracovii? - W długiej tradycji, kontynuowanej z roku na rok. Kibice przychodzą też z ciekawości, chcąc podpatrzyć kogo mamy nowego w drużynie - wyjaśnia Madeja.
Nie tylko fani wysoko cenią sobie noworoczne spotkanie, także piłkarze wypowiadają się o nim pochlebnie. - To nasz obowiązek, nigdy na to nie narzekaliśmy. To przecież świetna zabawa zanim zaczniemy pracować na poważnie przed rundą wiosenną - zapewnia Cabaj.
Nawet nowy nabytek Cracovii Dariusz Kłus dobrze orientuje się w tradycji krakowskiej drużyny. "Spotykamy się pierwszego" - wypalił przed przerwą świąteczną w stronę Macieja Madei, po czym dopytał kierownika drużyny o dokładną godzinę zbiórki.
Od zeszłego roku Cracovia może pochwalić się podgrzewaną murawą, ale nierzadko z początkiem stycznia stadion przy Kałuży pokrywała gruba warstwa białego puchu. - W 1977 lub 1978 roku napadało chyba z pół metra śniegu, ale grało się w tych zaspach. O odśnieżaniu nie było mowy. To ma być w końcu zabawa tak dla piłkarzy, jak i kibiców - dodaje Madeja.
Trening w ostatnich latach nabrał rytualnego charakteru. Po wysłuchaniu hejnału z wieży Mariackiej, prezes klubu składa zebranym życzenia noworoczne, a prezydent miasta symbolicznym kopnięciem rozpoczyna mecz pomiędzy pierwszą a drugą drużyną "Pasów". Tym razem prezesa Janusza Filipiaka ma nie być ("chcę odpocząć od drużyny, niech drużyna odpocznie ode mnie" - zapowiadał parę tygodni temu). Na treningu na pewno zabraknie Joao Paulo Heidemanna, który z Brazylii wraca w pierwszym tygodniu stycznia, oraz młodych Karola Kostrubały i Łukasza Uszalewskiego. Wszyscy za to będą do dyspozycji trenera 15 stycznia, kiedy Cracovia rozpocznie przygotowania do rundy wiosennej.
Wstęp, jak zawsze, bezpłatny.
Przypisy
Treningi noworoczne
Historia: Najstarsi w Krakowie • Najstarsi w Polsce • Pierwsze lata Cracovii • Historia nazwy Cracovia • Historia stadionu • Dawne boiska • Dawne lodowiska • Kroniki • Krakowska szkoła gry • Jak dyskryminowano Cracovię • Żydzi
Krajowy Związek Turystyczny • Austriacki Związek Piłki Nożnej • Związek Polski Piłki Nożnej
Skany starych gazet: 1906 • 1907 • i dalej..
Tradycja: Wartości Cracovii • Pasy • Stroje • Herb • Flaga • Hymn • Stare hymny • Trening Noworoczny • Lajkonik • Rada Seniorów • Święta Wojna • Wielcy ludzie Cracovii • Słynni kibice