Tadeusz Synowiec
| Tadeusz Synowiec | |||
|
| |||
| Informacje ogólne | |||
|---|---|---|---|
| Imię i nazwisko | Tadeusz Synowiec | ||
| Kraj |  Polska
| ||
| Urodzony | 11 listopada 1889, Świątniki Górne, Galicja | ||
| Zmarły | 7 listopada 1960, Kędzierzyn-Koźle | ||
| Pseudonim | Żyła | ||
| Pozycja | pomocnik / napastnik | ||
| Wzrost | 180 cm | ||
| Waga | 68 kg | ||
| Wychowanek | RKS Rudawa 
| ||
| Kariera w pierwszej drużynie Cracovii | |||
| Sezon | Rozgrywki - występy (gole) | ||
| 1910 1911 1912 1913 1914 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 |
tow - 16 (0) * tow - 23 (0) ** tow - 28 (0) *** MG - 4 (0), tow - 30 (2) **** MG - 3 (0), tow - 15 (0) - tow - 21 (0) KA - 6 (1) MP - 8 (0), KA - 6 (0) MP - 5 (0), KA - 9 (0) KA - 10 (0) KA - 2 (0) tow - 1 (0) * W 1910 brak składów i strzelców 2 meczów (8:0 i 10:0) | ||
 ↑ 1906-1919 oficjalne i towarzyskie, od 1920 tylko oficjalne mecze
| |||
| Debiut | 1910-05-22 Cracovia - Wisła Kraków 2:0 | ||
| Ostatni mecz | 1925-09-20 Cracovia - AKS Królewska Huta 5:1 | ||
| Kluby | |||
| Lata | Klub | Występy (gole) | |
1910-1914 1914-1917 1918-1925 |
RKS Rudawa Cracovia P.T.G. Kijów Cracovia
|
13 (0) | |
| ↑ liczba występów i goli w ekstraklasie i mistrzostwach kraju
| |||
| Reprezentacja narodowa | |||
| 1921-1924 | Polska
|
8 (0) | |
| Kariera trenerska | |||
| Lata | Klub | ||
| 1925–1927 | Polska
| ||
|
j - jesień, w - wiosna | |||
 Mistrz Galicji 1913
|
| Mistrz Polski 1921
|
 Brązowy medalista MP 1922
|
Tadeusz Synowiec urodził się 11 listopada 1889 w Świątnikach Górnych, zmarł 7 listopada 1960 w Kędzierzynie-Koźle.
Absolwent UJ, filozofia.
Polski piłkarz, grający jako pomocnik oraz napastnik, trener piłkarski, dziennikarz sportowy.
Tadeusz Synowiec był absolwentem C.K. Gimnazjum V w Krakowie w roku szkolnym 1911/12, oraz wydziału filologii Uniwersytetu Jagiellońskiego[1].
Piłkę nożną zaczął grywać będąc w drugiej klasie gimnazjum V w drużynie "Czerwoni" wraz z Poznańskim. Następnie gra w Rudawie jako pomocnik[2].
W 1909 r. Tadeusz Synowiec wraz z całą ówczesną RKS Rudawa wstępuje do Cracovii tworząc tym samym Cracovia Juniores[3] .
Od początku do końca kariery (1910-1924) grał w Cracovii. W 1913 jako niegrający kapitan prowadził reprezentację Galicji w meczu z reprezentacją Moraw-Śląska. Był pierwszym kapitanem reprezentacji Polski w historii, podczas meczu z Węgrami w 1921 roku. Jako kapitan grał również w klubie. W Cracovii zagrał 318 meczów. W listopadzie 1924 r. zakończył swoją karierę.
Po zakończeniu kariery został trenerem i dziennikarzem (pod jego przewodnictwem powstał "Przegląd Sportowy"). 30 sierpnia 1925 objął stanowisko selekcjonera reprezentacji Polski. 19 czerwca 1927 roku zastąpił go Stefan Loth.
Członek Rady Seniorów od 1957 r..
Pochowany na cmentarzu Rakowickim Kwatera: Cc Rząd: 9 Miejsce: 1 i 2.
Występy w Reprezentacji narodowej - mecze oficjalne
- Węgry - Polska 1:0, Budapeszt 18.12.1921 (90')
- Polska - Węgry 0:3, Kraków 14.05.1922 (90')
- Szwecja - Polska 1:2, Sztokholm 28.05.1922 (90')
- Jugosławia - Polska 1:3, Zagrzeb 01.10.1922 (90')
- Polska - Jugosławia 2:1, Kraków 03.06.1923 (90')
- Polska - Rumunia 1:1, Lwów 02.09.1923 (90')
- Polska - Szwecja 2:2, Kraków 01.11.1923 (90')
- Szwecja - Polska 5:1, Sztokholm, 18.05.1924 (90')
źródło: [1]
- 1913-11-09 Wisła Kraków - Cracovia 0:5 - setny[4] mecz z rzędu.
- 1925-09-20 Cracovia - AKS Królewska Huta 5:1 - mecz-jubileusz 15-lecia gry w Cracovii
Tadeusz Synowiec. (Przegląd Sportowy z 1921)
Nadchodząca niedziela 22 b.m. (22 maja - przyp. Benedictus) przynosi nam rzadki w dziejach rodzimego sportu piłki nożnej jubileusz 11-toletniego czynnego udziału w tymże sporcie. Jubilatem jest popularny gracz, kapitan I-szej drużyny Cracovii.
Działalność sportową rozpoczął, jak większość naszych graczy, w drużynach studenckich. W roku 1909 wstępuje wraz z całym ówczesnym K.S. Rudawa do Cracovii, gdzie tworzą Cracovię Juniores. Gdy w roku 1910, na skutek doświadczeń poczynionych w zawodach ze sławnymi wówczas "Krikieterami" z Wiednia, wszczęto reorganizację 1-szej drużyny, zajmuje Synowiec stanowisko lewego pomocnika, pozostając na niem do dnia dzisiejszego. Że wybór był trafny, okazała to najbliższa przyszłość. W krótkim czasie staje się jednym z najpożyteczniejszych i bezsprzecznie najlepszym graczem pomocy w drużynie, a nawet śmiało rzec można, całej Polski, graczem nie opadającym nigdy w swej wysokiej formie. Nadzwyczaj karny, sumienny i pracowity, czego najlepszym dowodem jest nadane mu miano "Żyła", zyskuje ogólną sympatję, sympatję, jaką dotychczas żaden inny gracz poszczycić się nie może. 11 lat przeżył Synowiec w Cracovii, dzieląc z oddanymi sobie bezwzględnie współ-graczami dobre i złe czasy, będąc zawsze filarem drużyny, a w ciężkich dla niej chwilach jej jedyną nadzieją. Wdzięczność swą za to okazała drużyna, wybierając Go w roku 1912 swym kapitanem, na którem to stanowisku pozostaje do dnia dzisiejszego, wybierany stale jednogłośnie w każdym sezonie. Dziś, mimo swych 32 lat, wierny ukochanemu przez się sportowi, trwa na stanowisku gracza z poświęceniem, oddaniem się i zapałem, jakiego wielu naszym młodszym graczom brak. O kwalifikacjach Synowca jako gracza świadczy wymownie Jego każdorazowa obecność w drużynach reprezentatywnych Krakowa i byłej Galicji, których bywał stale kapitanem.
Życząc Jubilatowi długich jeszcze lat owocnej pracy na niwie sportowej, wyrażamy przekonanie, że pracy tej nie poskąpi młodemu sportowi polskiemu, którego przez 11 lat był, i mamy nadzieję, będzie jeszcze filarem, zapewniając Go, że młodzież nasza, dla której Jubilat jest jedynym wzorem do naśladowania, wdzięczną Mu za to będzie z całego serca.
Źródło: Przegląd Sportowy
Przypisy
- ↑ Przegląd Sportowy z 31 grudnia 1921 r.
- ↑ Tygodnik Przegląd Sportowy z 31 grudnia 1921 r.
- ↑ Tygodnik Przegląd Sportowy z 21 maja 1921 r.
- ↑ 100. wg ówczesnych obliczeń. W serwisie Wikipasy.pl jest to 98. mecz z udziałem Synowca, ale brakuje składów z pięciu meczów.
O Synowcu w 1925 r.
Kuryer Sportowy
Ale piętnaście lat gry synowca nie można traktować tylko pod kątem widzenia tej ilości lat jako gracza. Bo pominąć już trzeba, że grał 318 meczów w pierwszej drużynie, że 10 lat był kapitanem tej drużyny, że grał w Danji. Szwecji. Niemczech. Czechach. Austrji. Węgrzech. Francji. Hiszpanji. że osiem razy będąc kapitanem polskiej drużyny reprezentacyjnej tyleż razy bronił barw państwa. Działalność Synowca nie kończyła się na kopaniu piłki. Najlepszy towarzysz i przyjaciel, był wzorem cnót sportsmena. Z niego jako gracza i człowieka brało sobie przykład setki i tysiące młodszych.
Nie poprzestawał Synowiec jednak na tern. Przyczyniał się do budowy sportu polskiego pracując niezmordowanie w związkach. Należał do pierwszych w Polsce publicystów sportowych.
O Synowcu humorystycznie 1926 r.
Przegląd Sportowy
Podczas tournee Cracovii po Hiszpanji poszliśmy w Vigo na plaże, a że pora była późna nie było Już ani jednego Hiszpana. Każdy z nas dostał za Jednego peseta kostium kąpielowy, tylko Tadzio (Synowiec) chciał zaoszczędzić klubowi jednego peseta i pozostał w swej bieliźnie. W stroju tym wyszedł na małą skale, pilnie zbierając muszelki. Silnie zajęty swem poszukiwaniem nie zauważył nadchodzące fali która go zalała i odcięła od lądu. Naturalnie zaraz cała drużyna znalazła się z boku naszego Robinzona, rozgrzewając go z zapałem i nie szczędząc przycinków na temat oszczędności.
O Synowcu w Hiszpanji
Przegląd Sportowy
Tadek Synowice prawdziwy ideowy sportowiec. Wszyscy go znają z tej strony. Zawsze w zgodzie ze wszystkimi, najwięcej jednak chyba z prowadzącymi zawody sędziami. Jako kaptan drużyny nie odważyłby się nigdy kwestionować rozstrzygnięcia choćby mylnego. Tak było, gdy Gintel pewnego razu radził mu zwrócić uwagę na faktycznie mylne rozstrzygnięcie sędziego. Synowiec odpowiedział wtedy Gintlowi: „Jak mógłbym z czystem sumieniem kiedy tak powiedział sędzia…"
A jednak raz zaprotestował energicznie, i właśnie wtedy nie miał racji. Było to w Sewili. Cracovia prowadziła 3:2, wlec sędzia — jak wszyscy jego poprzednicy hiszpańscy —chce wyrównać. Pod bramką Cracovii gwiżdże „faul” za 3 kroki bramkarza. Sędzia ustawia pitkę w odległości około 2 m. od bramki. Wtem wpada na nieco Synowiec, gestykulując— wreszcie krzycząc z trudem znalezione słowa hiszpańskie „non regle", co miało znaczyć „niezgodne z przepisami". Domagał się mianowicie Synowiec wycofania rautu za pole karne oczywiście mylnie. W gorączce staremu wydze trafił się lapsus jak rzadko.
Źródło: Przegląd Sportowy nr 4 z 7 stycznia 1928
Ze wspomnień starego piłkarza
Echo Krakowa cz.5
SYNOWIEC. ZAWODNIK i DZIAŁACZ SPORTOWY
Kogut był wówczas porucznikiem WP. — pamiętam było to na jednym meczu w Bielsku z tamtejszą drużyną.
Kogut grał niepotrzebnie ostro faulując przeciwników.
Oburzyło to Gintla, który zwrócił się do Synowca z żądaniem:
— Tadek, psiakrew, uspokój Kogu¬ta albo usuń go z boiska!
Tadkowi nie trzeba było dwa razy powtarzać Zerwał się z miejsca — pędzi oburzony do Koguta.. i słowa zamarły mu na ustach.
Oto Kogut spodziewając się burzy, wypiął swą „bohaterska” pierś do przodu, czekał na Tadka jak gdyby chcąc powiedzieć:
„Zbliż się spróbuj tylko"!
Tadek Synowiec widząc to machnął zrezygnowanie ręką i oddalił się.
Tenże jednak Synowiec umiał być energiczny, gdy szło o sprawy Cracovii na forum KOZPN czy PZPN.
Był on bowiem nie tylko zawodnikiem, ale równocześnie działaczem sportowym i dziennikarzem.
W PARYŻU
Cracovia była jedynym klubem Polski, który w tym okresie wyjeżdżał poza granice Rzeczypospolitej. — i równocześnie pierwszą drużyną polską, która została zaproszoną do Pa¬ryża, na urządzany tam z okazji jubileuszu klubu paryskiego „Red Ster", turniej piłkarski.
W turnieju tym prócz Cracovii.wzięły udział drużyny „Servette" z Genewy i wicemistrz Francji — „Racing Club de Paris".
Z mistrzem Szwajcarii zremisowaliśmy 1:1 — zaś z „Red Starem" przegraliśmy 3:5, co dla nas było wynikiem bardzo zaszczytnym, zważywszy, że gospodarze grali bardzo ostro i bramkarza naszego Popiela dwukrotnie wepchnięto z piłką do bramki.
BRAMKARZ NIE JEST ŚWIĘTOŚCIĄ
W Paryżu nie obchodzono się z bramkarzami zbyt łagodnie (tak jak to się u nas dzieje). — Napastnicy szli na bramkarza tak silnie i ostro, że ten częstokroć wołał wyrzucić piłkę na korner aniżeli wdawać się z nimi w pojedynek.
Zapytany przez naszego Popiela sędzia prowadzący tern zawody — dlaczego pozwala na atakowanie bramkarza, narażając go na kopnięcia w ręce, — odrzekł
— Jeśli napastnik, który gra nogami, może być atakowany przez przeciwnika, trzymającego piłkę przy nodze, — to dlaczego nie może być atakowany bramkarz, trzymający piłkę w rękach.
— Pan ma nie tylko nogi do gry, ale jeszcze i ręce. Trzeba prędko pozbywać się piłki, a wtedy nie będzie atakowany.
Słusznie! To tylko u nas w Polsce, sędziowie zaprowadzili ten nigdzie nie spotykany zwyczaj, że bramkarz jest nietykalny.
Bramkarz u nas może rzucić się na piłkę i leżeć dość długo na zie¬mi — a tknąć go nie wolno.
Jeśli znajdzie się śmiałek, który by próbował wydobyć spod niego piłkę, — miałby się spyszna.
Nie tylko sędzia odgwiżdże faul, lecz i publiczność wygwiżdże go.
Ja należałem do napastników, którzy obrzydzali życie bramkarzom nie pozwolili pieścić piłki w objęciach.
Nie mało bramkarzy wpadło do bramki wraz z piłką, wepchniętych przeze mnie - zwłaszcza gdy wróciliśmy z Hiszpanii.
8 CZY 8O CENTYMETRÓW
Będąc w Paryżu, oprowadzani byliśmy przez sekretarza Towarzystwa Polsko-Francuskiego, Polaka, przebywającego stale w tym mieście.
Pokazywał on nam wszystkie cuda Paryża, m. in. wieżę Eiffla, na której byliśmy wszyscy.
Tłumaczył objaśniał i pokazywał nam rzeczy godne widzenia, jak również charakterystyczne cechy pewnych zjawisk, — w konkretnym wypadku wieży Eiffla, jej konstrukcji, roku powstania itp.
Nd wieży, jak wspomniałem już, byliśmy wszyscy, między innymi i nasz lewy łącznik, zawsze czupurny i zadzierżysty, — zawsze lepiej wiedzący wszystko od innych.
Oprowadzający nas sekretarz wyjaśnił nam, po zejściu z wieży, że ma one w najwyższym swym punkcie 8 centymetrów odchylenia, co jest rzeczą, przy jej wysokości, zupełnie zrozumiałą.
Słysząc te słowa, nasz lewy łącznik rzecze z emfazą:
.
„Nie proszę pana., ja wiem na pewno, że ona ma 80 centymetrów odchylenia".
Skonsternowani i zażenowani, zaczęliśmy zlekka pokaszliwać chcąc jakoś zatuszować niewłaściwe odezwanie się naszego gracza.
Sytuacje rozstrzygnął Ludwik Gintel nachyliwszy się do ucha i szepnąwszy mu kilka soczystych słów.
Kogut odskoczył jak oparzony i długo jeszcze krzywo patrzył na Gintla — cała zaś nasza paczka w drodze powrotnej, bezlitośnie nabierała Koguta, wymawiając mu przy każdej nadarzającej się sposobności. owe nieszczęsne 80 cm.
MASZ MARKĘ, ZNAJ PANA...
Wszystko to jednak działo się w sposób żartobliwy, a równocześnie miły i pozbawiony złośliwości.
Dużą uciechę mieli nasi „nabieracze" na przyjęciu u ambasadora Polski.
Do stołu podano, między innymi raki. Przy każdym zaś biesiadniku po¬stawiono w kryształowych naczyniach wodę, do obmycia palców.
Nasz lewy łącznik zaciekawiony stojącym obok naczyniem, zwrócił się z zapylaniem do siedzącego obok Gintla szeptem:
„Ludwik, na co ta woda?"
..Do picia, na cóż by była — pada odpowiedź Gintla.
Nasz napastnik, który prawdopodobnie był w danej chwili spragniony, chwycił za naczynie i wychylił wodę do dna.
Stłumiony śmiech i ironiczne spojrzenia kolegów wyjaśniły mu popełniona gafę.
Zarumieniony ze wstydu, nie mając nic innego do zrobienia. zaczął ze złością zajadać dale.
Swój zły humor chciał Kogut wyładować przynajmniej na lokaju.
Przy opuszczaniu apartamentów ambasady przy podawaniu nam płaszczy. każdy z nas położył bodaj franka na tacy, leżącej na stoliku.
Kogut, wyciągnąwszy z kieszeni będący wówczas u nas w obiegu banknot jednomarkowy rzekł po polsku do lokaja:
„Mesz sługo znaj pana"
Dziękuję bardzo za hojny datek odrzekł lokaj, który oczywiście także był Polakiem o czym Kogut niestety nie wiedział — posłyszawszy zaś jego odpowiedź zbiegł szybko na dół po schodach jeszcze bardziej speszony niż dotychczas.
Echo Krakowa cz.12
TADZIO SYNOWIEC PROTESTUJE...
Z sędziów hiszpańskich nie byliśmy na ogół zadowoleni — prowadził zawody zawsze stronniczo, chcąc za wszelką cenę zapewnić zwycięstwo swej drużynie.
W jednym wypadku, w Sewilli. trafiliśmy na sprawiedliwego arbitra, którym był Anglik.
I do tego właśnie sędziego. kapitan nasze i drużyny, najmilszy pod słońcem kolega i najuczciwszą sportowiec, jakim był Tadzio Synowiec. — miał pecha.
Tak się bowiem stało, że Synowiec, który nigdy — ale to nigdy. — nie poddawał w wątpliwość orzeczeń sędziego na meczu w Sewilli protestował.
...A jak się to stało, — opowiem!
Był to ostatni mecz z FC Sewilla, upal tropikalny niemal, bo 35 stopni C. i jak sobie dziś przypominam. — nie piana z ust, ale po prostu gęsta papka, kleiła mu wargi. W taki upał straszny graliśmy i prowadziliśmy 3:2!
Na 10 minut przed końcem, sędzia podyktował rzut wolny pośredni z pola karnego, za niebezpieczną grę Stycznia, grającego na obronie. Synowiec, który sobie coś ubzdurał, że i dzieje się to wbrew obowiązującym i przepisom. — widząc, że zwycięstwo nasze jest mocno zagrożone, pędzi do sędziego i w łamanej mowie łacińsko-hiszpańskiej, rzecze:
— Signor, non regiel non regle, signor!
Miało to oznaczać, że sędzia podyktował rzut wbrew przepisom, ściśle mówiąc, na polu karnym — nie wolno mu dać rzutu pośredniego. — lecz poza polem karnym!
Sędzia jednak, nic chciał zmienić swej decyzji i mimo Tadziowego rozpaczliwego: ,,non regle, signor" — nakazał wykonać rzut w stronę naszej bramki.
Rzut wykonano, a Styczeń, szczerzący zęby i uśmiechający się całą gębą, wykopał piłkę daleko poza połowę! Wygraliśmy 3:2.
W szatni byliśmy już prawie wszyscy ubrani, gdy wtem spostrzegliśmy, że Synowiec siedzi smutny, zmartwiony i nie ubiera się. Zapytany o powód przez Lustgartena, odrzekł smutnym głosem:
— Wyobraź sobie, — jedyny raz zaprotestowałem u sędziego, i właśnie nie miałem racji!
Tadzio miał zepsuty cały wieczór i nie brał udziału w radości z odniesionego zwycięstwa, gdyż w swym przekonaniu popełnił nieuczciwość.
Takim uczciwym sportowcem, był nasz kochany Tadek Synowiec!
O Rogalskim w terazpasy.pl
terazpasy.pl
Dziś kilka słów na temat znakomitego kapitana drużyny mistrzowskiej z 1921 roku. Tadeusz Synowiec, bo o nim tu mowa, nazywany był "Żyłą". To przezwisko nadano mu najprawdopodobniej w Cracovii, choć Synowiec był wychowankiem RKS-u Rudawa.
Barwy Pasów przywdział po raz pierwszy w roku 1909, w wieku 20 lat – wówczas był jeszcze zawodnikiem zespołu młodzieżowego, który zresztą został utworzony po przystąpieniu RKS-u Rudawa w całości do Cracovii. Rok później trafił już jednak do pierwszej drużyny i – za wyjątkiem wojennych lat 1914-17, gdy przebywał we Lwowie – w Cracovii występował już do końca kariery. Grał jako pomocnik, niekiedy jako napastnik.
Z z biegiem lat wymyślono Synowcowi również i drugie przezwisko, którego może nie używano na boisku, ale używano go w prasie: nazywano go po prostu "Łysym Kapitanem". Kapitanem Synowiec był wszędzie gdzie tylko grał, wyłysiał jeszcze przed trzydziestką – wszystko zatem się zgadzało.
OSTOJA I NATURALNY AUTORYTET
Synowiec współtworzył największe sukcesy Cracovii tamtego czasu: Mistrzostwo Galicji z 1913 roku i oczywiście Mistrzostwo Polski z roku 1921. Swą ostatnią oficjalną grę zaliczył w roku 1924 (był to występ numer 318!), aczkolwiek powrócił jeszcze na jedno, wyjątkowe spotkanie w roku 1925 – był to mecz z okazji piętnastolecia gry Synowca w Cracovii. W spotkaniu z AKS Królewska Huta Cracovia wygrała 5:1, a "Łysy Kapitan" w wieku 35 lat z pompą zakończył swą karierę. W tym samym roku przeniósł się też zresztą z Krakowa do Katowic i związany ze Śląskiem pozostał już do końca swych dni.
Co mówiono w najlepszych czasach na temat gry kapitana Pasów? Sięgnijmy znów do relacji prasowych sprzed lat... Zawsze niezawodny pomocnik Synowiec, który może sprawiedliwie i bez przesady uchodzić za najlepszego galicyjskiego piłkarza, lecz także jest przykładem sportowego wychowania i sportowych cnót dla swoich kolegów – pisał o nim po wygranym 4:2 meczu derbowym z Wisłą już w listopadzie 1912 roku "Illustriertes Österreichisches Sportblatt". Trudno o bardziej kompleksowy, zwięzły i trafny zarazem opis tego zawodnika. I co zdumiewające to fakt, że ów opis powstał gdy Synowiec ma 23 lata – w takim wieku jest uznawany za najlepszego galicyjskiego piłkarza i przykład sportowego wychowania . Potem było tylko lepiej, to znaczy z formatu najlepszego piłkarza Galicji Synowiec stał się najlepszym na swojej pozycji w Polsce i co do tego również nikt nie miał wątpliwości. Wychowania kolegów też zresztą nie porzucił.
Synowiec przez całą swą karierę był komplementowany w ten właśnie sposób: jako znakomity przywódca, zwornik zespołu, pewny, albo szybko oryentujący się gracz. Tę właśnie pewność, spokój i umiejętność uspokojenia gry Synowiec implementował w drużynie.
W ponad trzystu meczach, jakie rozegrał, zdobył dla Cracovii zaledwie kilka bramek – najpewniej pięć, lub sześć. To wynik niezbyt imponujący, jednak trzeba zaznaczyć raz jeszcze, że nie to było głównym zadaniem Synowca.
Najlepszy towarzysz i przyjaciel, był wzorem cnót sportsmena. Z niego jako gracza i człowieka brało sobie przykład setki i tysiące młodszych. Nie poprzestawał Synowiec jednak na tem. Przyczyniał się do budowy sportu polskiego pracując niezmordowanie w związkach. Należał do pierwszych w Polsce publicystów sportowych. - tak żegnał Synowca-piłkarza po jego ostatnim występie w 1925 roku "Kuryer Sportowy" w tekście zatytułowanym dość wymownie: "Najpopularniejszy piłkarz polski jubilatem".
PRASA, REPREZENTACJA I MEDALIK Z MATKĄ BOSKĄ
Synowiec, podobnie jak Mielech, czy Chruściński (o którym jeszcze wspomnimy) faktycznie miał mocne zapędy dziennikarskie. Już jako czynny piłkarz rozpoczął współpracę z prasą, a nawet... ową prasę współtworzył – tak było w przypadku "Przeglądu Sportowego", założonego w 1921 roku. Synowiec należał do szóstki współzałożycieli tego tytułu, który przez pierwsze dwa miesiąc ukazywał się jako "organ Krakowskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej", szybko jednak został przemianowany na "oficjalny organ Polskiego Związku Piłki Nożnej".
"Żyła" był także pierwszym w historii kapitanem polskiej reprezentacji – barw narodowych bronił ośmiokrotnie i zawsze już z kapitańską opaską na ręce - także podczas występu olimpijskiego w 1924 roku. Pokazuje to jak wielki autorytet i jak niepodważalną pozycję posiadał Tadeusz Synowiec w polskiej piłce początku lat dwudziestych. Wcześniej zresztą również, bo już w roku 1914 (w wieku lat 24!) jako "niegrający kapitan", czyli w istocie trener, poprowadził Synowiec Reprezentację Galicji w meczu z Reprezentacją Moraw i Śląska (porażka 1:2).
Wraz z zakończeniem kariery piłkarskiej oczywiście Synowiec przestał grać w reprezentacji Polski, jednak niemal natychmiast... objął jej prowadzenie jako szkoleniowiec – piastował stanowisko selekcjonera od sierpnia 1925 do czerwca 1927 roku. Pod jego przywództwem Polska zanotowała 5 wygranych, 2 remisy i 4 porażki. Warto dodać jako ciekawostkę, że na stanowisku trenera reprezentacji Synowiec w 1925 roku zastępował inną legendę polskiej piłki i swego przyjaciela: niegdysiejszego gracza Pogoni Lwów, Tadeusza Kuchara. Gdy Synowiec dwa lata później odchodził, jego miejsce zajął... Tadeusz Kuchar, dla którego było to już trzecie (i ostatnie w karierze) podejście do prowadzenia polskiej kadry.
Ciekawy passus na temat trenowania polskiej reprezentacji przez "Żyłę" znajdziemy we wspomnieniach Mielecha, który tak oto opisuje mecz Polski z Turcją: w krytycznych momentach, kiedy Turcy przygniatali nas trochę. Tadek Synowiec jako kapitan zw. PZPN, stojąc za bramką - szeptał cichą modlitwę trzymając w rękach medalik Matki Boskiej, który znalazł w chwili, kiedy wbiegaliśmy na boisko: „Matko Boża - opiekunko Polaków, nie pozwól aby poganie nieuznający Ciebie i Syna Twego - odnieśli zwycięstwo nad chrzęścijany". W czasie pauzy Tadek przybiegł do szatni i zachęcał nas do lepszej gry, mówiąc: „Nie bójcie się chłopcy, znalazłem medalik z Matką Boską - nie możemy przegrać". I nie przegraliśmy! - przyznaje Mielech.
Do opowieści "Wieruskiego" warto może by jeszcze dodać, że zwycięską bramkę dla Polski zdobył zresztą w drugiej połowie meczu przeciwko Turkom gracz Cracovii, Leon Sperling. Trudno jednak powiedzieć, czy akurat Marka Boska natchnęła owego pobożnego Żyda do strzelenia zwycięskiego gola dla chrześcijanów w starciu z poganami .
WZÓR CNÓT WSZELAKICH I CO Z TEGO WYNIKA
Tadek Synowiec prawdziwy ideowy sportowiec. Wszyscy go znają z tej strony – tak w styczniu 1928 roku pisał o Synowcu na łamach "Przeglądu Sportowego" nie kto inny, tylko sam Józef Kałuża – Zawsze w zgodzie ze wszystkimi, najwięcej jednak chyba z prowadzącymi zawody sędziami. Jako kaptan drużyny nie odważyłby się nigdy kwestionować rozstrzygnięcia choćby mylnego. Tak było, gdy Gintel pewnego razu radził mu zwrócić uwagę na faktycznie mylne rozstrzygnięcie sędziego. Synowiec odpowiedział wtedy Gintlowi: „Jak mógłbym z czystem sumieniem kiedy tak powiedział sędzia…".
Dopowiedzieć można do tych słów Kałuży, że koledzy z drużyny – Gintel prawdopodobnie w pierwszej kolejności – próbowali niekiedy wpływać na kapitana, by ten podjął interwencje u arbitra, lub też utemperował któregoś z własnych zawodników.
Jedną z takich sytuacji przytaczał Zygmunt Chruściński: Kogut grał niepotrzebnie ostro faulując przeciwników - przywołuje pewien mecz z BBSV w Bielsku Chruściński - Oburzyło to Gintla, który zwrócił się do Synowca z żądaniem: - Tadek, psiakrew, uspokój Koguta albo usuń go z boiska! Jak opisywał finał tej sytuacji jeszcze w roku 1926 "Przegląd Sportowy" na zwróconą uwagę Tadziowi, żeby go skarcił, Tadzio siedmiomilowemi krokami zwraca się w stronę gracza. Podszedł na odległość jednego kroku, popatrzał mu w oczy - gracz przybrał groźna minę, Tadzio.. zmiękł, machnął mu ręką koło nosa, obrócił się na pięcie i odszedł, przekonany, że gracz go „zrozumiał".
Koledzy w końcu także zrezygnowali z nakłania swego kapitana do kwestionowania orzeczeń arbitra, jak również do ostrego temperowania własnych zawodników na boisku – dlatego też Cracovia orzeczeń arbitra "za kadencji" Synowca raczej nie kwestionowała (a na pewno nie ustami swego kapitana), zaś "wychowaniem" tej najbardziej krnąbrnej młodzieży zajmowali się na ogół osobiście Gintel, lub Kałuża.
Choć można też owe opinie uzupełnić pewnym domniemaniem, które rzadziej, lub częściej przewija się zwłaszcza w opiniach prasowych. Być może nawet były to opinie niezbyt Cracovii przychylnych sympatyków drużyny z drugiej strony Błoń, jednak są one warte odnotowania. Otóż Cracovia nie kwestionowała decyzji sędziego, ale... starała się na nie wpływać zawczasu, sugerując "właściwe" rozstrzygnięcia swymi podpowiedziami. Gracze o takiej opinii jak Synowiec, czy Kałuża – a więc w powszechnej opinii wzory cnót – "podpowiadający" dyskretnie sędziemu mieli swój "ciężar gatunkowy" i zwłaszcza mniej doświadczeni arbitrzy mogli być bardziej podatni na ich sugestie.
Trudno więc dziwić się frustracji jednego z komentarzy zamieszczonych w "Wiadomościach Sportowych" po wygranym przez Cracovię 4:2 meczu z Wisłą, rozgrywanym w ramach krakowskiej klasy A w maju 1923 roku: W wielkim stopniu do klęski Wisły przyczynił się sędzia p. Zweig, który jak się zdaje, miał dobre chęci, jednakowoż stojąc stale koło Synowca, kierował się głównie jego dyspozycjami, co naturalnie wyprowadzać tylko musiało graczy z równowagi, trzymane jednak na wodzy przez dobre maniery sportowe, dzięki Bogu nie doprowadziło do jakichś nie pożądanych scen.
No cóż, autorytet wynikający z cnót wszelakich miał jak widać swoje konsekwencje, natomiast omówieniem "owych dobrych manier sportowych" Wiślaków zajmiemy się może przy okazji innych nazwisk, jak choćby Cikowskiego.
JEDNA KLĘSKA WYCHOWAWCZA I JEDEN JEDYNY PROTEST, CZYLI WYJĄTKI POTWIERDZAJĄCE REGUŁĘ
Gwoli ścisłości trzeba odnotować, że raz jeden tylko Synowiec odniósł spektakularną wychowawczą klęskę: w niesławnym meczu towarzyskim z Wawelem Kraków, przegranym przez Pasiaków 0:2. Spotkanie, w którym obok Synowca nie mógł wystąpić ani Gintel, ani Kałuża, ani Mielech, czy Popiel uczyniło go kompletnie osamotnionym w zabiegach wychowawczych. Efekt był taki, że jego godna podziwu sportowa postawa nie mogła jednakże wpłynąć na rozwydrzonych swoich kolegów. Skończyło się skandalem z dyskwalifikacjami dla Koguta i Stycznia włącznie, ale o tym opowiedzieć można coś niecoś przy innej okazji. Warto jednak zacytować jeszcze raz "Przegląd Sportowy", który po owym meczu z Wawelem donosił: jak się w ostatniej chwili dowiadujemy, Synowiec, długoletni kapitan drużyny Cracovii, w związku z zachowaniem się drużyny na boisku w b. sezonie, a szczególnie w ostatnią niedzielę, zrezygnował z godności kapitana (tem samem i członka Wydziału klubu), oraz członka Sekcji piłki nożnej.
"Przegląd Sportowy" raczej wiedział co pisał, zważywszy, że Synowiec był jego współzałożycielem. Koniec końców Synowiec odwołał jednak swoje pryncypialne decyzje o rezygnacji – wszyscy zgodnie uznali, że nie mógł zapobiec katastrofie, jaka miała miejsce.
Wracając do opowieści Kałuży dowiemy się także, że Synowiec tak samo jeden tylko raz z własnej woli zaprotestował energicznie, i właśnie wtedy nie miał racji. Było to w Sewilli. Cracovia prowadziła 3:2, wiec sędzia - jak wszyscy jego poprzednicy hiszpańscy - chce wyrównać. Pod bramką Cracovii gwiżdże „faul” za 3 kroki bramkarza. Sędzia ustawia piłkę w odległości około 2 m. od bramki. Wtem wpada na niego Synowiec, gestykulując - wreszcie krzycząc z trudem znalezione słowa hiszpańskie „non regle", co miało znaczyć „niezgodne z przepisami". Domagał się mianowicie Synowiec wycofania rautu za pole karne oczywiście mylnie. W gorączce staremu wydze trafił się lapsus jak rzadko. To był rzeczywiście pech! Raz w życiu protestować... i właśnie wtedy nie mieć racji! - dworował nieco z kolegi Kałuża.
Chruściński dopisuje pewną jeszcze bardziej wyrazista puentę, jaką było zachowanie Synowca po całym zajściu: rzut wykonano, a Styczeń, szczerzący zęby i uśmiechający się całą gębą, wykopał piłkę daleko poza połowę! Wygraliśmy 3:2. W szatni byliśmy już prawie wszyscy ubrani, gdy wtem spostrzegliśmy, że Synowiec siedzi smutny, zmartwiony i nie ubiera się. Zapytany o powód przez Lustgartena, odrzekł smutnym głosem:
- Wyobraź sobie, - jedyny raz zaprotestowałem u sędziego, i właśnie nie miałem racji! Tadzio miał zepsuty cały wieczór i nie brał udziału w radości z odniesionego zwycięstwa, gdyż w swym przekonaniu popełnił nieuczciwość. Takim uczciwym sportowcem, był nasz kochany Tadek Synowiec!
Prawdopodobnie " Żyła" miał jedną tylko cechę równie narzucającą się jego znajomym jak uczciwość: roztargnienie. Przywołajmy na potwierdzenie jedną tylko – z licznych, podobnych - opowieść na ten temat, którą znajdziemy także we "Wspomnieniach starego piłkarza" Chruścińskiego:
W drodze (...) z Madrytu do Vigo zaczęto grać w karty. Czwórkę tworzył Kałuża, Synowiec Reyman i ja. Trzy flaszki wina rozdzielone były tak że Kałuża wypił jedną drugą Synowiec zaś trzecia była w przechowaniu u tego ostatniego. W pewnym momencie - a było bardzo gorąco - Kałuża nie przerywając gry, rzekł do Synowca;
-Tadziu daj no tę naszą ostatnią flaszkę wina! - Flaszkę? - pyta Synowiec - ach, flaszkę, zaraz, zaraz! Gdy po paru sekundach Tadek nie ruszył się i flaszka nie zjawiała się, popatrzeliśmy wszyscy na naszego kapitana. Zdumieni, spostrzegliśmy, ze Synowiec szybko i nerwowo szuka czegoś w kieszonkach od kamizelki - । to w dolnych, to w górnych kieszonkach. - No, gdzież ta flaszka, Tadziu? Czegóż ty szukasz? - pyta zdziwiony Kałuża. - No, właśnie, gdzieś ją tu widziałem - nie przerywając szukania, odpowiada Synowiec. - Tadek, w kieszonce od kamizelki szukasz? Dopiero głośny śmiech nas trzech i najgłośniejszy Gintla obudził po prostu zaaferowanego grą w karty Synowca, który nie myśląc co robi, szukał flaszki w kamizelce. Oczywiście, flaszka leżała sobie najspokojniej na półce.
Chruściński konkluduje jednak, że tak jak Synowiec na boisku przyjmował orzeczenia sędziego bez dyskusji, a roztargnienie mogło powodować różnorakie zabawne sytuacje w życiu codziennym drużyny, tak umiał być energiczny, gdy szło o sprawy Cracovii na forum KOZPN czy PZPN. W 1957 roku Tadeusz Synowiec został także członkiem Rady Seniorów KS Cracovia. Zmarł trzy lata później w Kędzierzynie – na cztery dni przed swoimi 71-mi urodzinami.
Paweł Mazur „depesz”Źródło: terazpasy.pl 16 września 2021 [2]
Linki zewnętrzne
- dodatkowe informacje [3].
- Pierwsza informacja o śmierci w dzienniku Dziennik Polski
- Druga informacja o śmierci w dzienniku Dziennik Polski
- tygodnik Raz, dwa, trzy
- Józef Kałuża, Epizody z epopei hiszpańskiej "Cracovii" - Przegląd Sportowy z 7 stycznia 1928
- Tadeusz Synowiec, Ze wspomnień piłkarza - Przegląd Sportowy z 22 grudnia 1923
- Jubileusz 11-lecia gry - Przegląd Sportowy z 21 maja 1921
- 300-setny mecz - Przegląd Sportowy z 9 kwietnia 1924
- Jubileusz 15-lecia gry - Kurjer Sportowy z 30 września 1925
- Pierwsza informacja o śmierci Synowca w dzienniku Echo Krakowa, 1960
- Druga informacja o śmierci Synowca w dzienniku Echo Krakowa, 1960
Galeria
1909-10-31 Cracovia II - Skawa Wadowice
1910-10-22 Törekvés Budapeszt - Cracovia
1912-09-08 Cracovia - DSV Opawa
1912-10-12 Cracovia - Eintracht Lipsk
1913-05-01 Cracovia
1913-05-01 Pogoń Lwów - Cracovia 4
1913-05-01 Pogoń Lwów - Cracovia 5
1913-05-11+12 Cracovia - Hertha Wiedeń
1913-05-17 Cracovia - Eintracht Lipsk
1914-04-05 Cracovia - BBSV Bielsko
1914-04-12+13 Cracovia - Törekvés Budapeszt 2
1914-04-26 Cracovia - Czarni Lwów
1920-10-30+11-01 Cracovia na jubileuszu Admiry Wiedeń
1921-03-13 Cracovia - Wawel Kraków
1921-04-04 Cracovia na turnieju wiosennym
1921-10-01 Ferencváros Budapeszt - Cracovia 1
1921-10-02 MTK Budapeszt - Cracovia 1
1921-10-02 MTK Budapeszt - Cracovia 2
1922-03-04 Union Žižkov - Cracovia 1
1922-03-04 Union Žižkov - Cracovia 2
1922-04-02 Wisła Kraków - Cracovia 5
1922-07-09 Moravská Slavia Brno - Cracovia
1922-08-05 Cracovia - Vasas Budapeszt 3
1922-08-12+13 WKS Lublin - Cracovia
1922-09-10 Cracovia - Pogoń Lwów 2
1922-10-22 Polonia Warszawa - Cracovia 3
1922-10-22 Polonia Warszawa - Cracovia 4
1922-12-31 Servette Genewa - Cracovia 1
1923-01-01 Red Star Paryż - Cracovia 02
1923-01-01 Red Star Paryż - Cracovia 06
1923-04-01+02 Aarhus GF - Cracovia
1923-09-15 FC Barcelona - Cracovia 1
1923-09-15+16 FC Barcelona - Cracovia 02
1923-09-15+16 FC Barcelona - Cracovia 09
1923-09-16 FC Barcelona - Cracovia 1
1923-09-30+10-01 Celta Vigo - Cracovia
1924-08-03 Warta Poznań - Cracovia 3
1924-08-10 Cracovia - Nemzeti Budapeszt
1924-08-15+17 Cracovia - Sparta Praga 3
1924-09-08 Cracovia - DFC Praga 1
1925-09-20 Cracovia - AKS Królewska Huta 1
1925-09-20 Cracovia - AKS Królewska Huta 2
1925-09-20 Cracovia - AKS Królewska Huta 3
23.10.1921 Cracovia - Warta Poznań
Cracovia 1919
Cracovia 1920 Austria
Cracovia 1921
Cracovia 1921
Cracovia Kassai 1912 Cracovia
Cracovia w 1910 foto 1
