Najstarsi w Polsce

Z WikiPasy.pl - Encyklopedia KS Cracovia
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Ogłoszenie o powstaniu Cracovii w dzienniku "Nowa Reforma"

Cracovia powstała 13 czerwca 1906 i nie była wówczas najstarszym polskim klubem sportowym. Nieszczęśliwe wydarzenia historyczne doprowadziły jednak do tego, że starsze od Pasów kluby zakończyły swój żywot i spośród istniejących w Polsce klubów Cracovia jest najstarsza. Precyzyjniej:

  • Cracovia jest najstarszym nieprzerwanie istniejącym polskim klubem sportowym;
  • Cracovia jest najstarszym istniejącym polskim klubem piłkarskim.

W zależności od przyjętych kryteriów można lub nie uznać, że

  • Cracovia jest najstarszym istniejącym polskim klubem sportowym.

Warto podkreślić ciągłość istnienia Cracovii - klub nigdy nie przestał istnieć, nigdy nie zawiesił swojej działalności, nawet podczas I i II wojny światowej.

Data powstania Cracovii

Cracovia powstała 13 czerwca 1906 o 18:00 na zebraniu obok pawilonu w Parku Jordana w Krakowie - informacja o tym ukazała sie w dzienniku "Nowa Reforma", zachowało sie także parędziesiąt innych notatek prasowe dokumentujące losy klubu w 1906.

Zobacz więcej w osobnym artykule: Najstarsi w Krakowie.

Nieistniejące już starsze kluby

Lechia Lwów herb.png

Kluby lwowskie

Najstarszym polskim klubem piłkarskim była Lechia Lwów, choć przez dziesięciolecia uważano za najstarszych Czarnych Lwów (powstałych jako Sława). Oba kluby zostały założone w 1903. Właśnie od Czarnych powstałą tradycyjna by najstarszy klub w danym mieście nosił czarne spodenki lub koszulki. Z pewnością starsza od Cracovii była też Pogoń Lwów (początkowo jako Klub Gimnastyczno-Sportowy IV Gimnazjum we Lwowie). Kluby te uległy likwidacji w 1939 po wkroczeniu do Lwowa Armii Czerwonej i przyłączeniu wschodnich terenów Polski do ZSRR.

Klub Turystów Łódź herb.png

Kluby łódzkie

W Łodzi pierwsze kluby piłkarskie sportowe powstały już w XIX wieku. Zakładali je przybywający tam do pracy Niemcy i Anglicy. W 1895 powstał Touring Club później znany jako Klub Turystów, w którym piłkę nożna uprawiano od 1899. W 1897 zaczęła się historia łódzkiego Unionu. Kluby te częściowo spolonizowały się w czasach II RP, niemniej nie uważa się ich za najstarsze polskie kluby. Po wyzwoleniu Łodzi w 1945 nie zostały już reaktywowane.

Diana Katowice herb.png

Kluby górnośląskie

Najstarszym klubem piłkarskim na Górnym Ślasku był powstały w 1903 Fusballklub 03 z Raciborza (początkowo znany jako SV 03 Ratibor). Po powstaniach śląskich i podziale Śląska Racibórz pozostał przy Niemczech, a FK 03 nigdy nie funcjonował w państwie polskim. Był to klub niemiecki podobnie jak powstały w 1904 Frischauf Katowice. Z rozpadu tego ostatniego klubu w 1905 powstały Diana, Preussen (później znany jako 1.FC Katowice i Germania. To również były kluby niemieckie, choć, że z relacji wiadomo, że piłkarze Diany posługiwali się językiem polskim. Diana za nadmierne kontakty z polskością została rozwiązana po zajęciu zachodnich terenów Polski przez III Rzeszę. 1.FC - sztandarowy klub mniejszości niemieckiej w II RP - przetrwał aż do 1945. W 2007 ogłoszono jego "reaktywację", jednak nowy klub poza przywłaszczeniem barw i nazwy nie ma nic wspólnego z historycznym poprzednikiem. Z istniejących do dziś klubów górnośląskich najstarsze są 06 Kleofas Katowice, który powstał 26 sierpnia 1906 jako 06 Zalenze i Lechia 06 Mysłowice założona w 1906 (brak dokładnej daty dziennej) jako Borussia 06 Myslowitz. Jest kwestia sporna czy od początku można było je uznać za kluby polskie. Z pewnością był takim klub "Polonia" powstały w 4 stycznia 1920 w Bytomiu. Nie dotrwał on jednak do naszych czasów, a powstała po II wojnie światowej Polonia Bytom ma z nim wspólną tylko nazwę bo tradycję zaczerpnęła od Pogoni Lwów. I 06 Kleofas Katowice i Lechia 06 Mysłowice są jednak klubami starszymi od Cracovii.


Fałszerze historii

Resovia Rzeszów

Resovia Rzeszów herb.png

Resovia Rzeszów została założona w 1909 jednak w latach 60-tych XX wieku postarzyła się uznając za rok powstania 1905. Argumentem ku temu miałoby być wzmianka w księdze pamiątkowej Pogoni Lwów, że w 1905 w Rzeszowie istniały drużyny piłkarskie - wymieniane są tu nazwy Resovia, Czerwono-Czarni, Resoviacy i Championy. Wspomniana księga pamiątkowa Pogoni Lwów powstałą jednak w 1939, a więc 34 lata po wydarzeniach, które opisuje. W prasie z tego roku brak potwierdzenia istnienia tych drużyn. Nic tez nie potwierdza by współczesna Resovia miała z nimi cokolwiek wspólnego. Wiadomo, że w 1906 w miejscowym parku grywano w piłkę nożna (historycy Resovii przesuwają tę datę na 1903) - nie jest to jednak wystarczający powód do uznania, że w Rzeszowie powstał wtedy jakiś klub. W Krakowie w parku Jordana kolejne roczniki szkolnych drużyn w piłkę nożną grały od 1890 i choć byli wśród nich ludzie Cracovii nikt nie probuje przesuwać daty powstania Pasów. W pionierskich latach galicyjskiego futbolu kluby jeździły do innych miast by propagować tam nowy sport. Do takich zawodów stawała zwykle wybrana reprezentacja miejscowej młodzieży. Tak 4 czerwca lwowianie zmierzyli się w Krakowie z "przodownikami" dając impuls powstaniu zorganizowanych krakowskich klubów. Z takimi samymi meczami jeździli Biało-Czerwoni i Cracovia do Bochni i Tarnowa. Do Rzeszowa pojechała Wisła Kraków i w 29 września 1907 zmierzyła się z miejscową drużyna określaną jako "championi" (wynik: 10:0). Na rok 1907 Resovia datuje swoja odznakę co znów nie zostało w żaden sposób udowodnione. Pierwszy znany z daty mecz tego klubu to 10 lipca 1910 (z Bar-Kochbą Rzeszów), walne zebrani odbyto dopiero 1911.

Zagłębie Sosnowiec

Zagłębie Sosnowiec herb.png

Data powstania Zagłębia Sosnowiec - 1918 czy 1945 jest przedmiotem sporów. Samo zaś Zagłębie powołuje się na rok 1906. W tym właśnie roku (brak dokładnej daty dziennej) przy hucie "Milowice" powstaje klub sportowy. W 1908, już legalnie, zostaje zorganizowany Union Sosnowiec - filia Unionu Petersburg. I wojna światowa bezpowrotnie przerywa działalność tego klubu. W 1918 w zostaje zorganizowany klub Victoria Sosnowiec, a 1919 TS Sosnowiec. Brak jednak ich jakichkolwiek związków z dawnym Unionem, ani prawnych, ani organizacyjnych, ani personalnych. Oba kluby w 1934 łączą się w Unię Sosnowiec. Kolejna wojna światowa przerywa i jego działalność. W 1945 powstaje klub Robotniczy Klub Sportowy Sosnowiec, szybko przemianowany na RKU Sosnowiec (Rejonowa Komenda Uzupełnień Sosnowiec). I właśnie jego związki z przedwojenna Unią są luźne i przez cześć historyków piłki kwestionowane. Po kolejnych zmianach nazwy RKU stanie sie Stalą i wreszcie Zagłębiem.

Kluby z przerwą w życiorysie

Krakowski Klub Szachistów

KKSz powstał w 1893. Istniej aż do roku 1949, kiedy łączy się z ... Cracovią (wówczas Ogniwo-Cracovia) stając sie jej sekcja szachową. Mimo fuzji z KKSz Cracovia nigdy nie używała jako daty powstania daty starszego z klubów. Zrzeszenie Sportowe "Ogniwo" łączy sie ze ZS "Spójnia" w ZS "Sparta" i ramach reorganizacji w 1955 szachiści Cracovii zostają przeniesieni do nowego klubu "Sparta WDK" (Wojewódzki Dom Kultury). Ta 1957 zmienia nazwę na Krakowski Klub Szachistów i uznaje się kontynuatorem historycznego KKSz. W latach 70-tych KKSz łączy się z sekcja szachową Hutnika Kraków i dalej funkcjonuje jako KKSZ-Hutnik, choć drugi człon wyparuje po latach.

W zależności od przyjętych kryteriów można a) uznać Spartę WDK za kontynuatora KKSz, b) przyjąć, że historia KKsz zakończyła się w 1949 fuzją z Cracovią c) przyjąć, że historia KKsz zakończyła się w 1955 przeniesieniem szachistów do nowego klubu.

Pabianickie Towarzystwo Cyklistów

Stub sekcji Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół"

Stub sekcji Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.


Zobacz też