Jutrzenka Kraków: Różnice pomiędzy wersjami

Aktualna wersja na dzień 20:33, 13 maj 2024

Żydowskie Towarzystwo Sportowe Jutrzenka Kraków

Inne nazwy: RTS Jutrzenka, KS Jutrzenka
Data założenia: 1909
Barwy: biało-czarne

Pismo Jutrzenki Kraków do sekcji łyżwiarsko-hockejowej Cracovii z dnia 17 lutego 1927 r.

Żydowskie Towarzystwo Sportowe Jutrzenka Kraków – nieistniejący obecnie żydowski klub piłkarski z Krakowa, założony w roku 1910 i działający w okresie międzywojennym, do roku 1939. Piłkarze grali w koszulkach w czarne i białe pionowe pasy oraz w czarnych spodenkach.

Historia

klub gromadził głównie młodzież robotniczą, inteligencka była w mniejszości
współzałożycielami klubu był dr Leon Geiner oraz dr Feliks Gutmann
Pierwszym prezesem był dr Feliks Gutman^[1].
11 lipiec 1910 r. - rejestracja statutu Jutrzenki Kraków w Starostwie Grodzkim miasta Krakowa pod nr. XIIIa 3297 w "Rejestrze Stowarzyszeń"
sierpień 1910 r. - pierwsze walne zgromadzenie
13 maj 1911 r. - pierwszy mecz Jutrzenki Kraków z Krakusem Kraków
w 1912 r. prezesem został Szymon Brachweld
w 1914 prezesem został Naftali Schüsler
W 1921 r. prezesem był dr Bernhold Ehrlich^[2]
1922-1925 prezesem był dyr. Fisch.^[3]^[4]
Rocznik ZPZS informuje, iż w 1925 siedziba sekcja lekkoatletyczna mieści się przy ul. Starowiślna 16^[5], sekcja lekkoatletyczna przy ul.św. Marka 25^[6]
W 1926 r. prezesem został dr Syrop^[7].
W 1928 i 1929 r. prezesem został dr L. Feiner^[8]^[9].
W 1930 r. siedziba klubu mieściła się przy ul. Lubicz 3 ^[10].
W 1932 r. prezesem był dr. Feiner^[11]^[12].
W 1934 r. prezesem był dr Jan Pleszowski^[13].
klub istniał do wybuchu II wojny światowej

Cracovia - Jutrzenka Kraków

KA (12x)

Mecze w oficjalnych rozgrywkach

	mecze	wygrane	remisy	porażki	bramki	różnica br.	średnie br.	najw. wygr.	najw. przegr.
dom	6	5		1	25-3	+22	4,17-0,50	8:0	2:1
wyjazd	6	5		1	32-6	+26	5,33-1,00	10:1	1:0
razem	12	10		2	57-9	+48	4,75-0,75

Objaśnienie

Lista meczów

Zdjęcia drużyny

Jutrzenka Kraków (1921)
Jutrzenka Kraków (1922)
Jutrzenka Kraków (1926)
Drużyny Resovii i Jutrzenki Kraków 1938 r., źródło: AWF Studia Humanistyczne nr 6 - 2006 r. (1938), źródło: AWF Studia Humanistyczne nr 6 - 2006 r.

Inne zdjęcia i grafiki

Projekt trybun Jutrzenki na parceli 375, której właścicielem jest gmina Kraków, 1922 r.

Zaznaczony na niebiesko stadion Jutrzenki wg. planu regulacyjnego z 1923 r.

plan miasta z 1937 z widocznym owalem dawnego boiska Jutrzenki wg. powszechnie dostępnych opracowań - wersja dotychczasowa

Stadion

Na początku 1921 r. został oddany w użytkowanie stadion Jutrzenki, który był umiejscowiony za Parkiem Jordana^[14]. Świadczy o tym również plan regulacyjny z 1923 r. (zaznaczony na niebiesko) mieścił się na terenie obecnie rozszerzonego Parku Jordana^[15].Zgodnie ze wzmianką w dzienniku Wiadomości Krakowskie (dot. meczu Cracovii ze Sturm Bielsko) z dn. 16 kwietnia 1923 r. stadion Jutrzenki mieścił się na dawnym torze wyścigowym (tor był tak duży, że obejmował stadion Jutrzenki zaznaczony na niebiesko w planie regulacyjnym). Zgodnie z informacją z 1927 r. stadion Jutrzenki mieścił się cały w granicach rozszerzonego Parku Jordana^[16].
Na początku 1923 r. boisko Jutrzenki zostało oficjalnie otwarte choć było gotowe od 1921 r.. Znajduje się obok stadionu Wisły za parkiem Jordana na torze wyścigowym. W 1923 r. miał najlepszą nawierzchnię w Krakowie^[17]^[18].
W 1930 r. informują, iż poziom boiska jest o 1,5 metra niższy^[19].
Maj 1932 boisko Jutrzenki zostaje zlikwidowane przez magistrat krakowski. Parkan i trybuny zostały rozebrane, a część boiska została przyłączona do parku Jordana. Zarządzenie to nastąpiło na skutek regulacji nowych ulic prowadzących przez boisko Jutrzenki.^[20]^[21].
Stadion Jutrzenki Kraków wg. powszechnych przekazów mieścił się na dawnym terenie toru wyścigów konnych między al.3 maja a ul.Reymonta - dokładnie w miejscu gdzie dziś mieści się stadion Wisły (wersja dotychczasowa).
Prawdopodobnie obie wersje są prawdziwe. Po prostu w pewnym momencie stadion Jutrzenki został przeniesiony.

Nazwa

W 1925 zmiana nazwy z Żydowskie Towarzystwo Sportowe "Jutrzenka" na Klub Sportowy "Jutrzenka".^[22]

Przypisy

↑ Shlomo Leser, The Jewish Sports-Club “Makkabi Cracow” 1909–1939,Haifa 2005
↑ Przegląd Sportowy z 12 listopada 1921 r.
↑ tygodnik Przegląd Sportowy 19 stycznia 1923 r.
↑ Tygodnik Sportowy z dn. 20 stycznia 1925 r.
↑ 1925 r., I-wszy Polski rocznik sportowy, Związek Polskich Związków Sportowych
↑ 1925 r., I-wszy Polski rocznik sportowy, Związek Polskich Związków Sportowych
↑ dziennik żydowski Nowy Dziennik z dn. 13 stycznia 1926 r.
↑ IKC z 10 czerwca 1928 r.
↑ Nowy Dziennik z 20 lipca 1929 r.
↑ Rocznik jubileuszowy PZPN z 1930 r.
↑ Księga adresowa miasta Krakowa i województwa krakowskiego 1932
↑ Nowy Dziennik z 3 marca 1932 r.
↑ Nowy Dziennik z 29 marca 1934 r.
↑ dziennik żydowskiNowy Dziennik 1 kwiecień 1921
↑ Opracowane przez Artur Fortuna https://fortart.home.blog/
↑ Dziennik IKC z dn.13 grudnia 1927 r.
↑ Tygodnik Przegląd Sportowy z 23 lutego 1923 r. cz.1
↑ Tygodnik Przegląd Sportowy z 23 lutego 1923 r. cz.2
↑ Dziennik IKC z dn.14 października 1930 r.
↑ Nowy Dziennik z 3 maj 1932 r.
↑ Dziennik IKC z dn.24 kwietnia 1932 r.
↑ "Nasz Tygodnik Sportowy" nr 2 z 27 stycznia 1926 [1]

Zobacz też

dawne i obecne kluby mniejszości narodowych

kluby niemieckie z Polski: 1.FC Katowice • BBSV Bielsko • Diana Katowice • Klub Turystów Łódź • Sturm Bielsko • Union Łódź • Union-Touring Łódź

kluby żydowskie z Polski: Amatorzy Kraków • Gewira Kraków • Hagibor Przemyśl • Hakoah Bielsko • Hakoah Będzin • Hakoah Kraków • Hasmonea Lwów • Jutrzenka Kraków • Kadimah Kraków • Makkabi Kraków • Makkabi Warszawa • Młodość Kraków • ŻRKS Kraków

kluby polskie z innych krajów: New Jersey Falcons • Pogoń Lwów (2009) • Polonia Karwina • repr. Polaków z Francji • repr. polskich klubów z Czechosłowacji

kluby niemieckie z innych krajów: DFC Brno • DFC Praga • DSB Praga • DSK Cieszyn • DSV Opawa • Sturm Praga • Teplitzer FK

kluby żydowskie z innych krajów: Hakoah Graz • Hakoah Wiedeń • Hakoah Czerniowce • Hapoel Tel Aviv

dawne i obecne kluby krakowskie

istniejące: Armatura • Bieżanowianka • Borek • Bronowianka • Clepardia • Dąbski • Garbarnia • Grębałowianka • Grzegórzecki • Hutnik • Nadwiślan • Opatkowianka • Orzeł Piaski Wielkie • Płaszowianka • Podgórze • Pogoń Skotniki • Prokocim • Prądniczanka • Tramwaj • Wanda • Wawel • Wieczysta • Wisła • Wróblowianka • Zjednoczeni Branice • Zwierzyniecki

istniejące, ale już nie piłkarskie: AZS • Juvenia • Korona • Olsza

nieistniejące: 20 p.p. • 6 p.a.c. • AFK • AKS • AKS Czyżyny • Amatorzy • Alfa • Biało-Czarni • Bloki • Błękitni • Błyskawica • Czarni (1906) • Czarni (1922) • Czarni (1923) • Czerwoni • Diana Podgórze • Dębnicki • Georyt • Gewira • Groble • Grunwald • Hakoah • Ikar • Jutrzenka • Kabel • Kadimah • Kazimierz • Kinowiec • Klub Lotników • Krakowianka • Krakus Podgórze • Krowodrza • KSU • Lauda • Legia • Łobzowianka • Makkabi • Meteor • Milicyjny • Młodość • Modrzejówka • Orkan • Orzeł • Pogoń • Polonia (1911) • Polonia (1927) • Rewia • RKS (1910) • RKS (1918) • Rakowiczanka • Sparta (1912) • Sparta (1918) • Sparta (1921) • Start Oldboye • Stella • Unia • Urania • Volania • Warta • Wodociągi • Wolność • ZSG • Zakrzowianka • Żółto-Czerwoni • ŻRKS

[1] Shlomo Leser, The Jewish Sports-Club “Makkabi Cracow” 1909–1939,Haifa 2005

[2] Przegląd Sportowy z 12 listopada 1921 r.

[3] tygodnik Przegląd Sportowy 19 stycznia 1923 r.

[4] Tygodnik Sportowy z dn. 20 stycznia 1925 r.

[5] 1925 r., I-wszy Polski rocznik sportowy, Związek Polskich Związków Sportowych

[6] 1925 r., I-wszy Polski rocznik sportowy, Związek Polskich Związków Sportowych

[7] ziennik żydowski Nowy Dziennik z dn. 13 stycznia 1926 r.

[8] IKC z 10 czerwca 1928 r.

[9] Nowy Dziennik z 20 lipca 1929 r.

[10] Rocznik jubileuszowy PZPN z 1930 r.

[11] Księga adresowa miasta Krakowa i województwa krakowskiego 1932

[12] Nowy Dziennik z 3 marca 1932 r.

[13] Nowy Dziennik z 29 marca 1934 r.

[14] ziennik żydowskiNowy Dziennik 1 kwiecień 1921

[15] Opracowane przez Artur Fortuna https://fortart.home.blog/

[16] Dziennik IKC z dn.13 grudnia 1927 r.

[17] Tygodnik Przegląd Sportowy z 23 lutego 1923 r. cz.1

[18] Tygodnik Przegląd Sportowy z 23 lutego 1923 r. cz.2

[19] Dziennik IKC z dn.14 października 1930 r.

[20] Nowy Dziennik z 3 maj 1932 r.

[21] Dziennik IKC z dn.24 kwietnia 1932 r.

[22] "Nasz Tygodnik Sportowy" nr 2 z 27 stycznia 1926 [1]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-{|
+{{Klub
-|
+|               krotka_nazwa = Jutrzenka Kraków
-[[Grafika: Jutrzenka Kraków herb.png|100px|left]]
+|                pelna_nazwa = Żydowskie Towarzystwo Sportowe '''Jutrzenka Kraków'''
-Żydowskie Towarzystwo Sportowe '''Jutrzenka Kraków'''
+|           nazwa_tradycyjna =
-|}
+|         inne_krotkie_nazwy = RTS Jutrzenka, KS Jutrzenka
+|             data_zalozenia = 1909
+|                      barwy = biało-czarne
+|                 statystyki = tak
+}}
+[[Grafika:17-2-1927 pismo Jutrzenka.png|thumb|right|300px|Pismo Jutrzenki Kraków do sekcji łyżwiarsko-hockejowej Cracovii z dnia 17 lutego 1927 r.]]
+'''Żydowskie Towarzystwo Sportowe Jutrzenka Kraków''' – nieistniejący obecnie żydowski klub piłkarski z Krakowa, założony w roku 1910 i działający w okresie międzywojennym, do roku 1939. Piłkarze grali w koszulkach w czarne i białe pionowe pasy oraz w czarnych spodenkach.
+===Historia===
+#klub gromadził głównie młodzież robotniczą, inteligencka była w mniejszości
+# współzałożycielami klubu był dr Leon Geiner oraz dr Feliks Gutmann
+#Pierwszym prezesem był dr Feliks Gutman<ref> Shlomo Leser, The  Jewish  Sports-Club  “Makkabi  Cracow”  1909–1939,Haifa 2005</ref>.<BR>
+#11 lipiec 1910 r. - rejestracja statutu Jutrzenki Kraków w Starostwie Grodzkim miasta Krakowa pod nr. XIIIa 3297 w "Rejestrze Stowarzyszeń"
+# sierpień 1910 r. - pierwsze walne zgromadzenie
+#13 maj 1911 r. - pierwszy mecz Jutrzenki Kraków z Krakusem Kraków
+#w 1912 r. prezesem został Szymon Brachweld
+#w 1914 prezesem został Naftali Schüsler
+#W 1921 r. prezesem był dr Bernhold Ehrlich<ref>[[:Grafika:Przegląd_Sportowy_1921-11-12_26_4.png|Przegląd Sportowy z 12 listopada 1921 r.]]</ref><BR>
+#1922-1925 prezesem był dyr. Fisch.<ref>[[:Grafika:Przegląd_Sportowy_1923-01-19_3_7.jpg|tygodnik ''Przegląd Sportowy'' 19 stycznia 1923 r.]]</ref><ref>[[:Grafika:Tygodnik Sportowy 1925-01-20 4.png|Tygodnik Sportowy z dn. 20 stycznia 1925 r. ]]</ref><BR>
+#Rocznik ZPZS informuje, iż w 1925 siedziba sekcja lekkoatletyczna mieści się przy ul. Starowiślna 16<ref>
+[[:Grafika:1925_Związek_Polskich_Związków_Sportowych_Rocznik_1925_10.png|1925 r., I-wszy Polski rocznik sportowy, Związek Polskich Związków Sportowych ]]</ref>, sekcja lekkoatletyczna przy ul.św. Marka 25<ref>
+[[:Grafika:1925_Związek_Polskich_Związków_Sportowych_Rocznik_1925_14.png|1925 r., I-wszy Polski rocznik sportowy, Związek Polskich Związków Sportowych ]]</ref>  <BR>
+#W 1926 r. prezesem został dr Syrop<ref>[[:Grafika:Nowy_Dziennik_1926-01-13_9.png|dziennik żydowski Nowy Dziennik z dn. 13 stycznia 1926 r.]]</ref>.<BR>
+#W 1928 i 1929 r. prezesem został dr L. Feiner<ref>[[:Grafika:IKC_1928-06-10_159.png|IKC z 10 czerwca 1928 r.]]</ref><ref>[[:Grafika:Nowy_Dziennik_1929-07-20_192.png|Nowy Dziennik z 20 lipca 1929 r.]]</ref>. <BR>
+#W 1930 r. siedziba klubu mieściła się przy ul. Lubicz 3 <ref>[[:Grafika:1930_rocznikjubileuszowy_PZPN_1.png|Rocznik jubileuszowy ''PZPN'' z 1930 r.]]</ref>.<BR>
+#W 1932 r. prezesem był dr. Feiner<ref>Księga adresowa miasta Krakowa i województwa krakowskiego 1932</ref><ref>[[:Grafika:Nowy_Dziennik_1932-03-03_63.png|Nowy Dziennik z 3 marca 1932 r.]]</ref>.<BR>
+#W 1934 r. prezesem był dr Jan Pleszowski<ref>[[:Grafika:Nowy_Dziennik_1934-03-29_88.png|Nowy Dziennik z 29 marca 1934 r.]]</ref>.
+# klub istniał do wybuchu II wojny światowej
 <CENTER>
 ===Cracovia - Jutrzenka Kraków===
@@ Linia 27: / Linia 54: @@
 |align="center"|
 |align="center"|1
-|align="center"|25-2
+|align="center"|25-3
-|align="center"|+23
+|align="center"|+22
-|align="center"|4,17-0,33
+|align="center"|4,17-0,50
-|align="center"|[[1920 Cracovia - Jutrzenka Kraków 9:0|9:0]]
+|align="center"|[[1920-04-25 Cracovia - Jutrzenka Kraków 8:0|8:0]]
-|align="center"|[[1924-10-19 Cracovia - Jutrzenka Kraków 0:1|1:0]]
+|align="center"|[[1924-08-24 Cracovia - Jutrzenka Kraków 1:2|2:1]]
 |-
 |align="center"|wyjazd
@@ Linia 38: / Linia 65: @@
 |align="center"|
 |align="center"|1
-|align="center"|32-7
+|align="center"|32-6
-|align="center"|+25
+|align="center"|+26
-|align="center"|5,33-1,17
+|align="center"|5,33-1,00
 |align="center"|[[1921-04-24 Jutrzenka Kraków - Cracovia 1:10|10:1]]
-|align="center"|[[1924-08-24 Jutrzenka Kraków - Cracovia 2:1|2:1]]
+|align="center"|[[1924-10-19 Jutrzenka Kraków - Cracovia 1:0|1:0]]
 |-
 |align="center"|'''razem'''
@@ Linia 58: / Linia 85: @@
 [[:Kategoria: Jutrzenka Kraków|Lista meczów]]
+</CENTER>
+=== Zdjęcia drużyny ===
+<gallery>
+Grafika:1921 Jutrzenka Kraków.jpg|thumb|center|400px|Jutrzenka Kraków (1921)
+Grafika:Sport 1922-04-21 Jutrzenka Kraków.png|thumb|center|400px|Jutrzenka Kraków (1922)
+Grafika:Jutrzenka_Krak%C3%B3w_1926.jpg|thumb|center|400px|Jutrzenka Kraków (1926)
+Grafika:Studia_Humanistyczne_6_AWF_2006_Resovia_Jutrzenka_Kraków.jpg|thumb|center|400px|Drużyny Resovii i Jutrzenki Kraków 1938 r., źródło: AWF Studia Humanistyczne nr 6 - 2006 r. (1938), źródło: AWF Studia Humanistyczne nr 6 - 2006 r.
+</gallery>
+=== Inne zdjęcia i grafiki ===
+<CENTER>
+{|
+|[[Grafika:Przegląd_Sportowy_1922-04-07_14_Jutrzenka_Kraków_dz375.png|thumb|Projekt trybun Jutrzenki na parceli 375, której właścicielem jest gmina Kraków, 1922 r. ]]
+|[[Grafika:Jutrzenka-popr_1923.jpg|thumb|Zaznaczony na niebiesko stadion Jutrzenki wg. planu regulacyjnego z 1923 r. ]]
+|[[Grafika:Tereny przy al. 3 maja na planie z 1937.png|thumb|plan miasta z 1937 z widocznym owalem dawnego boiska Jutrzenki wg. powszechnie dostępnych opracowań - wersja dotychczasowa]]
+|}
 </CENTER>
-===Zobacz też===
+===Stadion===
+Na początku 1921 r. został oddany w użytkowanie stadion Jutrzenki, który był umiejscowiony za Parkiem Jordana<ref>[[:Grafika:Nowy_Dziennik_1921-04-01_84.png|dziennik żydowski''Nowy Dziennik'' 1 kwiecień 1921]]</ref>. Świadczy o tym również plan regulacyjny z 1923 r. (zaznaczony na niebiesko) mieścił się na terenie obecnie rozszerzonego Parku Jordana<ref>Opracowane przez Artur Fortuna https://fortart.home.blog/</ref>.Zgodnie ze [[:plik:Wiadomości_krakowskie_1923-04-16_78.png|wzmianką w dzienniku ''Wiadomości Krakowskie'' (dot. meczu Cracovii ze Sturm Bielsko) z dn. 16 kwietnia 1923 r. stadion Jutrzenki mieścił się na dawnym torze wyścigowym (tor był tak duży, że obejmował stadion Jutrzenki zaznaczony na niebiesko w planie regulacyjnym)]]. Zgodnie z informacją z 1927 r. stadion Jutrzenki mieścił się cały w granicach rozszerzonego Parku Jordana<ref>[[:Grafika:IKC_1927-12-13_343_2.png|Dziennik IKC z dn.13 grudnia 1927 r. ]]</ref>. <BR>
+Na początku 1923 r. boisko Jutrzenki zostało oficjalnie otwarte choć było gotowe od 1921 r.. Znajduje się obok stadionu Wisły za parkiem Jordana na torze wyścigowym. W 1923 r. miał najlepszą nawierzchnię w Krakowie<ref>[[:Grafika:Przegląd_Sportowy_1923-02-23_8_1.jpg|Tygodnik Przegląd Sportowy z 23 lutego 1923 r. cz.1]]</ref><ref>[[:Grafika:Przegląd_Sportowy_1923-02-23_8_2.jpg|Tygodnik Przegląd Sportowy z 23 lutego 1923 r. cz.2]]</ref>.<BR>
+W 1930 r. informują, iż poziom boiska jest o 1,5 metra niższy<ref>[[:Grafika:IKC_1930-10-14_278_2.png|Dziennik IKC z dn.14 października 1930 r. ]]</ref>. <BR>
+Maj 1932 boisko Jutrzenki zostaje zlikwidowane przez magistrat krakowski. Parkan i trybuny zostały rozebrane, a część boiska została przyłączona do parku Jordana. Zarządzenie to nastąpiło na skutek regulacji nowych ulic prowadzących przez boisko Jutrzenki.<ref>[[:Grafika:Nowy_Dziennik_1932-05-03_119.png|Nowy Dziennik z 3 maj 1932 r.]]</ref><ref>[[:Grafika:KC_1932-04-24_112.png|Dziennik IKC z dn.24 kwietnia 1932 r. ]]</ref>.<BR>
+Stadion [[Jutrzenka Kraków|Jutrzenki Kraków]] wg. powszechnych przekazów mieścił się na dawnym terenie toru wyścigów konnych między al.3 maja a ul.Reymonta - dokładnie w miejscu gdzie dziś mieści się stadion [[Wisła Kraków|Wisły]] (wersja dotychczasowa).  <br>
+Prawdopodobnie obie wersje są prawdziwe. Po prostu w pewnym momencie stadion Jutrzenki został przeniesiony.
+=== Nazwa ===
+W 1925 zmiana nazwy z Żydowskie Towarzystwo Sportowe "Jutrzenka" na Klub Sportowy "Jutrzenka".<ref>"Nasz Tygodnik Sportowy" nr 2 z 27 stycznia 1926 [http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/doccontent?id=8374]</ref>
+{{przypisy}}
+==Zobacz też==
 *[[Jutrzenka II Kraków]]
-* [[Małe derby Krakowa]]
+*[[Jutrzenka III Kraków]]
+*[[Jutrzenka/Makkabi Kraków]]
+*[[Jutrzenka Kraków - hokej mężczyzn]]
+*[[Jutrzenka Kraków - koszykówka mężczyzn]]
+*[[Jutrzenka Kraków - piłka ręczna mężczyzn]]
+*[[Małe derby Krakowa]]
+*[[Boiska Cracovii#Stadion Jutrzenki|Cracovia na stadionie Jutrzenki]]
+*[[Żydzi]]
+{{Kluby narodowe}}
-===Stadion===
+{{Kluby krakowskie}}
-Stadion Jutrzenki znajdował się tam gdzie obecnie jest stadion [[Wisła Kraków|Wisły]], czyli tuż obok dawnego stadionu Wisły przy al. 3 Maja i w pobliżu lekkoatletycznego stadionu Cracovii.
+[[Kategoria: Jutrzenka Kraków|!]]
 __NOTOC__
-[[Kategoria: Jutrzenka Kraków|!]]