Jutrzenka Kraków: Różnice pomiędzy wersjami
(Nie pokazano 55 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 3: | Linia 3: | ||
| pelna_nazwa = Żydowskie Towarzystwo Sportowe '''Jutrzenka Kraków''' | | pelna_nazwa = Żydowskie Towarzystwo Sportowe '''Jutrzenka Kraków''' | ||
| nazwa_tradycyjna = | | nazwa_tradycyjna = | ||
| inne_krotkie_nazwy = | | inne_krotkie_nazwy = RTS Jutrzenka, KS Jutrzenka | ||
| data_zalozenia = | | data_zalozenia = 1909 | ||
| barwy = biało-czarne | | barwy = biało-czarne | ||
| statystyki = tak | | statystyki = tak | ||
}} | }} | ||
[[Grafika:17-2-1927 pismo Jutrzenka.png|thumb|right|300px|Pismo Jutrzenki Kraków do sekcji łyżwiarsko-hockejowej Cracovii z dnia 17 lutego 1927 r.]] | |||
'''Żydowskie Towarzystwo Sportowe Jutrzenka Kraków''' – nieistniejący obecnie żydowski klub piłkarski z Krakowa, założony w roku 1910 i działający w okresie międzywojennym, do roku 1939. Piłkarze grali w koszulkach w czarne i białe pionowe pasy oraz w czarnych spodenkach. | |||
===Historia=== | |||
#klub gromadził głównie młodzież robotniczą, inteligencka była w mniejszości | |||
# współzałożycielami klubu był dr Leon Geiner oraz dr Feliks Gutmann | |||
#Pierwszym prezesem był dr Feliks Gutman<ref> Shlomo Leser, The Jewish Sports-Club “Makkabi Cracow” 1909–1939,Haifa 2005</ref>.<BR> | |||
#11 lipiec 1910 r. - rejestracja statutu Jutrzenki Kraków w Starostwie Grodzkim miasta Krakowa pod nr. XIIIa 3297 w "Rejestrze Stowarzyszeń" | |||
# sierpień 1910 r. - pierwsze walne zgromadzenie | |||
#13 maj 1911 r. - pierwszy mecz Jutrzenki Kraków z Krakusem Kraków | |||
#w 1912 r. prezesem został Szymon Brachweld | |||
#w 1914 prezesem został Naftali Schüsler | |||
#W 1921 r. prezesem był dr Bernhold Ehrlich<ref>[[:Grafika:Przegląd_Sportowy_1921-11-12_26_4.png|Przegląd Sportowy z 12 listopada 1921 r.]]</ref><BR> | |||
#1922-1925 prezesem był dyr. Fisch.<ref>[[:Grafika:Przegląd_Sportowy_1923-01-19_3_7.jpg|tygodnik ''Przegląd Sportowy'' 19 stycznia 1923 r.]]</ref><ref>[[:Grafika:Tygodnik Sportowy 1925-01-20 4.png|Tygodnik Sportowy z dn. 20 stycznia 1925 r. ]]</ref><BR> | |||
#Rocznik ZPZS informuje, iż w 1925 siedziba sekcja lekkoatletyczna mieści się przy ul. Starowiślna 16<ref> | |||
[[:Grafika:1925_Związek_Polskich_Związków_Sportowych_Rocznik_1925_10.png|1925 r., I-wszy Polski rocznik sportowy, Związek Polskich Związków Sportowych ]]</ref>, sekcja lekkoatletyczna przy ul.św. Marka 25<ref> | |||
[[:Grafika:1925_Związek_Polskich_Związków_Sportowych_Rocznik_1925_14.png|1925 r., I-wszy Polski rocznik sportowy, Związek Polskich Związków Sportowych ]]</ref> <BR> | |||
#W 1926 r. prezesem został dr Syrop<ref>[[:Grafika:Nowy_Dziennik_1926-01-13_9.png|dziennik żydowski Nowy Dziennik z dn. 13 stycznia 1926 r.]]</ref>.<BR> | |||
#W 1928 i 1929 r. prezesem został dr L. Feiner<ref>[[:Grafika:IKC_1928-06-10_159.png|IKC z 10 czerwca 1928 r.]]</ref><ref>[[:Grafika:Nowy_Dziennik_1929-07-20_192.png|Nowy Dziennik z 20 lipca 1929 r.]]</ref>. <BR> | |||
#W 1930 r. siedziba klubu mieściła się przy ul. Lubicz 3 <ref>[[:Grafika:1930_rocznikjubileuszowy_PZPN_1.png|Rocznik jubileuszowy ''PZPN'' z 1930 r.]]</ref>.<BR> | |||
#W 1932 r. prezesem był dr. Feiner<ref>Księga adresowa miasta Krakowa i województwa krakowskiego 1932</ref><ref>[[:Grafika:Nowy_Dziennik_1932-03-03_63.png|Nowy Dziennik z 3 marca 1932 r.]]</ref>.<BR> | |||
#W 1934 r. prezesem był dr Jan Pleszowski<ref>[[:Grafika:Nowy_Dziennik_1934-03-29_88.png|Nowy Dziennik z 29 marca 1934 r.]]</ref>. | |||
# klub istniał do wybuchu II wojny światowej | |||
<CENTER> | <CENTER> | ||
===Cracovia - Jutrzenka Kraków=== | ===Cracovia - Jutrzenka Kraków=== | ||
Linia 63: | Linia 86: | ||
[[:Kategoria: Jutrzenka Kraków|Lista meczów]] | [[:Kategoria: Jutrzenka Kraków|Lista meczów]] | ||
</CENTER> | </CENTER> | ||
[[Grafika:Tereny przy al. 3 maja na planie z 1937.png|thumb| | |||
=== Zdjęcia drużyny === | |||
<gallery> | |||
Grafika:1921 Jutrzenka Kraków.jpg|thumb|center|400px|Jutrzenka Kraków (1921) | |||
Grafika:Sport 1922-04-21 Jutrzenka Kraków.png|thumb|center|400px|Jutrzenka Kraków (1922) | |||
Grafika:Jutrzenka_Krak%C3%B3w_1926.jpg|thumb|center|400px|Jutrzenka Kraków (1926) | |||
Grafika:Studia_Humanistyczne_6_AWF_2006_Resovia_Jutrzenka_Kraków.jpg|thumb|center|400px|Drużyny Resovii i Jutrzenki Kraków 1938 r., źródło: AWF Studia Humanistyczne nr 6 - 2006 r. (1938), źródło: AWF Studia Humanistyczne nr 6 - 2006 r. | |||
</gallery> | |||
=== Inne zdjęcia i grafiki === | |||
<CENTER> | |||
{| | |||
|[[Grafika:Przegląd_Sportowy_1922-04-07_14_Jutrzenka_Kraków_dz375.png|thumb|Projekt trybun Jutrzenki na parceli 375, której właścicielem jest gmina Kraków, 1922 r. ]] | |||
|[[Grafika:Jutrzenka-popr_1923.jpg|thumb|Zaznaczony na niebiesko stadion Jutrzenki wg. planu regulacyjnego z 1923 r. ]] | |||
|[[Grafika:Tereny przy al. 3 maja na planie z 1937.png|thumb|plan miasta z 1937 z widocznym owalem dawnego boiska Jutrzenki wg. powszechnie dostępnych opracowań - wersja dotychczasowa]] | |||
|} | |||
</CENTER> | |||
===Stadion=== | ===Stadion=== | ||
Na początku 1921 r. został oddany w użytkowanie stadion Jutrzenki, który był umiejscowiony za Parkiem Jordana<ref>[[:Grafika:Nowy_Dziennik_1921-04-01_84.png|dziennik żydowski''Nowy Dziennik'' 1 kwiecień 1921]]</ref>. Świadczy o tym również plan regulacyjny z 1923 r. (zaznaczony na niebiesko) mieścił się na terenie obecnie rozszerzonego Parku Jordana<ref>Opracowane przez Artur Fortuna https://fortart.home.blog/</ref>.Zgodnie ze [[:plik:Wiadomości_krakowskie_1923-04-16_78.png|wzmianką w dzienniku ''Wiadomości Krakowskie'' (dot. meczu Cracovii ze Sturm Bielsko) z dn. 16 kwietnia 1923 r. stadion Jutrzenki mieścił się na dawnym torze wyścigowym (tor był tak duży, że obejmował stadion Jutrzenki zaznaczony na niebiesko w planie regulacyjnym)]]. Zgodnie z informacją z 1927 r. stadion Jutrzenki mieścił się cały w granicach rozszerzonego Parku Jordana<ref>[[:Grafika:IKC_1927-12-13_343_2.png|Dziennik IKC z dn.13 grudnia 1927 r. ]]</ref>. <BR> | |||
Na początku 1923 r. boisko Jutrzenki zostało oficjalnie otwarte choć było gotowe od 1921 r.. Znajduje się obok stadionu Wisły za parkiem Jordana na torze wyścigowym. W 1923 r. miał najlepszą nawierzchnię w Krakowie<ref>[[:Grafika:Przegląd_Sportowy_1923-02-23_8_1.jpg|Tygodnik Przegląd Sportowy z 23 lutego 1923 r. cz.1]]</ref><ref>[[:Grafika:Przegląd_Sportowy_1923-02-23_8_2.jpg|Tygodnik Przegląd Sportowy z 23 lutego 1923 r. cz.2]]</ref>.<BR> | |||
W 1930 r. informują, iż poziom boiska jest o 1,5 metra niższy<ref>[[:Grafika:IKC_1930-10-14_278_2.png|Dziennik IKC z dn.14 października 1930 r. ]]</ref>. <BR> | |||
Maj 1932 boisko Jutrzenki zostaje zlikwidowane przez magistrat krakowski. Parkan i trybuny zostały rozebrane, a część boiska została przyłączona do parku Jordana. Zarządzenie to nastąpiło na skutek regulacji nowych ulic prowadzących przez boisko Jutrzenki.<ref>[[:Grafika:Nowy_Dziennik_1932-05-03_119.png|Nowy Dziennik z 3 maj 1932 r.]]</ref><ref>[[:Grafika:KC_1932-04-24_112.png|Dziennik IKC z dn.24 kwietnia 1932 r. ]]</ref>.<BR> | |||
Stadion [[Jutrzenka Kraków|Jutrzenki Kraków]] wg. powszechnych przekazów mieścił się na dawnym terenie toru wyścigów konnych między al.3 maja a ul.Reymonta - dokładnie w miejscu gdzie dziś mieści się stadion [[Wisła Kraków|Wisły]] (wersja dotychczasowa). <br> | |||
Prawdopodobnie obie wersje są prawdziwe. Po prostu w pewnym momencie stadion Jutrzenki został przeniesiony. | |||
=== Nazwa === | |||
W 1925 zmiana nazwy z Żydowskie Towarzystwo Sportowe "Jutrzenka" na Klub Sportowy "Jutrzenka".<ref>"Nasz Tygodnik Sportowy" nr 2 z 27 stycznia 1926 [http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/doccontent?id=8374]</ref> | |||
{{przypisy}} | |||
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
*[[Jutrzenka II Kraków]] | *[[Jutrzenka II Kraków]] | ||
*[[Jutrzenka III Kraków]] | *[[Jutrzenka III Kraków]] | ||
*[[Jutrzenka/Makkabi Kraków]] | |||
*[[Jutrzenka Kraków - hokej mężczyzn]] | |||
*[[Jutrzenka Kraków - koszykówka mężczyzn]] | |||
*[[Jutrzenka Kraków - piłka ręczna mężczyzn]] | |||
*[[Małe derby Krakowa]] | *[[Małe derby Krakowa]] | ||
*[[Boiska Cracovii#Stadion Jutrzenki|Cracovia na stadionie Jutrzenki]] | *[[Boiska Cracovii#Stadion Jutrzenki|Cracovia na stadionie Jutrzenki]] |
Aktualna wersja na dzień 20:33, 13 maj 2024
Żydowskie Towarzystwo Sportowe Jutrzenka Kraków Inne nazwy: RTS Jutrzenka, KS Jutrzenka |
Żydowskie Towarzystwo Sportowe Jutrzenka Kraków – nieistniejący obecnie żydowski klub piłkarski z Krakowa, założony w roku 1910 i działający w okresie międzywojennym, do roku 1939. Piłkarze grali w koszulkach w czarne i białe pionowe pasy oraz w czarnych spodenkach.
Historia
- klub gromadził głównie młodzież robotniczą, inteligencka była w mniejszości
- współzałożycielami klubu był dr Leon Geiner oraz dr Feliks Gutmann
- Pierwszym prezesem był dr Feliks Gutman[1].
- 11 lipiec 1910 r. - rejestracja statutu Jutrzenki Kraków w Starostwie Grodzkim miasta Krakowa pod nr. XIIIa 3297 w "Rejestrze Stowarzyszeń"
- sierpień 1910 r. - pierwsze walne zgromadzenie
- 13 maj 1911 r. - pierwszy mecz Jutrzenki Kraków z Krakusem Kraków
- w 1912 r. prezesem został Szymon Brachweld
- w 1914 prezesem został Naftali Schüsler
- W 1921 r. prezesem był dr Bernhold Ehrlich[2]
- 1922-1925 prezesem był dyr. Fisch.[3][4]
- Rocznik ZPZS informuje, iż w 1925 siedziba sekcja lekkoatletyczna mieści się przy ul. Starowiślna 16[5], sekcja lekkoatletyczna przy ul.św. Marka 25[6]
- W 1926 r. prezesem został dr Syrop[7].
- W 1928 i 1929 r. prezesem został dr L. Feiner[8][9].
- W 1930 r. siedziba klubu mieściła się przy ul. Lubicz 3 [10].
- W 1932 r. prezesem był dr. Feiner[11][12].
- W 1934 r. prezesem był dr Jan Pleszowski[13].
- klub istniał do wybuchu II wojny światowej
Cracovia - Jutrzenka Kraków
KA (12x)
Mecze w oficjalnych rozgrywkach
mecze | wygrane | remisy | porażki | bramki | różnica br. | średnie br. | najw. wygr. | najw. przegr. | |
dom | 6 | 5 | 1 | 25-3 | +22 | 4,17-0,50 | 8:0 | 2:1 | |
wyjazd | 6 | 5 | 1 | 32-6 | +26 | 5,33-1,00 | 10:1 | 1:0 | |
razem | 12 | 10 | 2 | 57-9 | +48 | 4,75-0,75 |
Zdjęcia drużyny
Inne zdjęcia i grafiki
Stadion
Na początku 1921 r. został oddany w użytkowanie stadion Jutrzenki, który był umiejscowiony za Parkiem Jordana[14]. Świadczy o tym również plan regulacyjny z 1923 r. (zaznaczony na niebiesko) mieścił się na terenie obecnie rozszerzonego Parku Jordana[15].Zgodnie ze wzmianką w dzienniku Wiadomości Krakowskie (dot. meczu Cracovii ze Sturm Bielsko) z dn. 16 kwietnia 1923 r. stadion Jutrzenki mieścił się na dawnym torze wyścigowym (tor był tak duży, że obejmował stadion Jutrzenki zaznaczony na niebiesko w planie regulacyjnym). Zgodnie z informacją z 1927 r. stadion Jutrzenki mieścił się cały w granicach rozszerzonego Parku Jordana[16].
Na początku 1923 r. boisko Jutrzenki zostało oficjalnie otwarte choć było gotowe od 1921 r.. Znajduje się obok stadionu Wisły za parkiem Jordana na torze wyścigowym. W 1923 r. miał najlepszą nawierzchnię w Krakowie[17][18].
W 1930 r. informują, iż poziom boiska jest o 1,5 metra niższy[19].
Maj 1932 boisko Jutrzenki zostaje zlikwidowane przez magistrat krakowski. Parkan i trybuny zostały rozebrane, a część boiska została przyłączona do parku Jordana. Zarządzenie to nastąpiło na skutek regulacji nowych ulic prowadzących przez boisko Jutrzenki.[20][21].
Stadion Jutrzenki Kraków wg. powszechnych przekazów mieścił się na dawnym terenie toru wyścigów konnych między al.3 maja a ul.Reymonta - dokładnie w miejscu gdzie dziś mieści się stadion Wisły (wersja dotychczasowa).
Prawdopodobnie obie wersje są prawdziwe. Po prostu w pewnym momencie stadion Jutrzenki został przeniesiony.
Nazwa
W 1925 zmiana nazwy z Żydowskie Towarzystwo Sportowe "Jutrzenka" na Klub Sportowy "Jutrzenka".[22]
Przypisy
- ↑ Shlomo Leser, The Jewish Sports-Club “Makkabi Cracow” 1909–1939,Haifa 2005
- ↑ Przegląd Sportowy z 12 listopada 1921 r.
- ↑ tygodnik Przegląd Sportowy 19 stycznia 1923 r.
- ↑ Tygodnik Sportowy z dn. 20 stycznia 1925 r.
- ↑ 1925 r., I-wszy Polski rocznik sportowy, Związek Polskich Związków Sportowych
- ↑ 1925 r., I-wszy Polski rocznik sportowy, Związek Polskich Związków Sportowych
- ↑ dziennik żydowski Nowy Dziennik z dn. 13 stycznia 1926 r.
- ↑ IKC z 10 czerwca 1928 r.
- ↑ Nowy Dziennik z 20 lipca 1929 r.
- ↑ Rocznik jubileuszowy PZPN z 1930 r.
- ↑ Księga adresowa miasta Krakowa i województwa krakowskiego 1932
- ↑ Nowy Dziennik z 3 marca 1932 r.
- ↑ Nowy Dziennik z 29 marca 1934 r.
- ↑ dziennik żydowskiNowy Dziennik 1 kwiecień 1921
- ↑ Opracowane przez Artur Fortuna https://fortart.home.blog/
- ↑ Dziennik IKC z dn.13 grudnia 1927 r.
- ↑ Tygodnik Przegląd Sportowy z 23 lutego 1923 r. cz.1
- ↑ Tygodnik Przegląd Sportowy z 23 lutego 1923 r. cz.2
- ↑ Dziennik IKC z dn.14 października 1930 r.
- ↑ Nowy Dziennik z 3 maj 1932 r.
- ↑ Dziennik IKC z dn.24 kwietnia 1932 r.
- ↑ "Nasz Tygodnik Sportowy" nr 2 z 27 stycznia 1926 [1]
Zobacz też
- Jutrzenka II Kraków
- Jutrzenka III Kraków
- Jutrzenka/Makkabi Kraków
- Jutrzenka Kraków - hokej mężczyzn
- Jutrzenka Kraków - koszykówka mężczyzn
- Jutrzenka Kraków - piłka ręczna mężczyzn
- Małe derby Krakowa
- Cracovia na stadionie Jutrzenki
- Żydzi
kluby niemieckie z Polski: 1.FC Katowice • BBSV Bielsko • Diana Katowice • Klub Turystów Łódź • Sturm Bielsko • Union Łódź • Union-Touring Łódź
kluby żydowskie z Polski: Amatorzy Kraków • Gewira Kraków • Hagibor Przemyśl • Hakoah Bielsko • Hakoah Będzin • Hakoah Kraków • Hasmonea Lwów • Jutrzenka Kraków • Kadimah Kraków • Makkabi Kraków • Makkabi Warszawa • Młodość Kraków • ŻRKS Kraków
kluby polskie z innych krajów: New Jersey Falcons • Pogoń Lwów (2009) • Polonia Karwina • repr. Polaków z Francji • repr. polskich klubów z Czechosłowacji
kluby niemieckie z innych krajów: DFC Brno • DFC Praga • DSB Praga • DSK Cieszyn • DSV Opawa • Sturm Praga • Teplitzer FK
kluby żydowskie z innych krajów: Hakoah Graz • Hakoah Wiedeń • Hakoah Czerniowce • Hapoel Tel Aviv
istniejące: Armatura • Bieżanowianka • Borek • Bronowianka • Clepardia • Dąbski • Garbarnia • Grębałowianka • Grzegórzecki • Hutnik • Nadwiślan • Opatkowianka • Orzeł Piaski Wielkie • Płaszowianka • Podgórze • Pogoń Skotniki • Prokocim • Prądniczanka • Tramwaj • Wanda • Wawel • Wieczysta • Wisła • Wróblowianka • Zjednoczeni Branice • Zwierzyniecki
istniejące, ale już nie piłkarskie: AZS • Juvenia • Korona • Olsza
nieistniejące: 20 p.p. • 6 p.a.c. • AFK • AKS • AKS Czyżyny • Amatorzy • Alfa • Biało-Czarni • Bloki • Błękitni • Błyskawica • Czarni (1906) • Czarni (1922) • Czarni (1923) • Czerwoni • Diana Podgórze • Dębnicki • Georyt • Gewira • Groble • Grunwald • Hakoah • Ikar • Jutrzenka • Kabel • Kadimah • Kazimierz • Kinowiec • Klub Lotników • Krakowianka • Krakus Podgórze • Krowodrza • KSU • Lauda • Legia • Łobzowianka • Makkabi • Meteor • Milicyjny • Młodość • Modrzejówka • Orkan • Orzeł • Pogoń • Polonia (1911) • Polonia (1927) • Rewia • RKS (1910) • RKS (1918) • Rakowiczanka • Sparta (1912) • Sparta (1918) • Sparta (1921) • Start Oldboye • Stella • Unia • Urania • Volania • Warta • Wodociągi • Wolność • ZSG • Zakrzowianka • Żółto-Czerwoni • ŻRKS