Tekst źródłowy strony Austriacki Związek Piłki Nożnej

[[Grafika:%C3%96sterreichischen_Fu%C3%9Fballverbandes.png|thumb|right|200px|Österreichischer Fußball-Verband]]
[[Grafika:%C3%96sterreichischer_Fu%C3%9Fball-Bund.jpg|thumb|right|200px|Österreichischer Fußball-Bund]]
'''Austriacki Związek Piłki Nożnej''' (Österreichischer Fußball-Verband, ÖFV, od 1926 Österreichischer Fußball-Bund) - powstał 18 marca 1904. Od 1908 członek FIFA. Na mocy uchwały walnego zgromadzenia Cracovia 19 lutego 1910<ref>[[:Grafika: Czas 1910-02-23.jpg|''Czas'' nr 86 z 23 lutego 1910]]</ref> zgłosiła akces do ÖFV i została jego członkiem. Jeszcze w tym samym roku tak samo zrobiły [[Wisła Kraków]], [[Czarni Lwów]] i [[Pogoń Lwów]].

{{Cytat
|   tekst = Walne Zgromadzenie uchwala zgłosić przystąpienie KS „Cracovia” do Austryackiego Związku Footballowego.
W umotywowaniu wniosku przedstawił p. Miller, iż położenie geograficzne Krakowa, dalej trudność sprowadzania drużyn czeskich z powodu wygórowanych warunków, jakie te kluby stawiają i bojkot jaki groziłby Klubowi, gdyby ten nie przystąpił do międzynarodowej federacji zmuszają dotychczasowy Zarząd do postawienia takiego wniosku, tembardziej, że organizacya Austr. Zw. Foot. zmieni się na szereg organizacyi krajowych względnie narodowych.
|     kto = z protokołu I Walnego Zgromadzenia KS Cracovia
|   kiedy = 19 lutego 1910
}}

W lipcu 1911 r. Cracovia została zaliczona  do kategorii footballistów '''pierwszej klasy''' <ref>[[:Grafika: Sport_Powszechny_23-07-1911.png|''Tygodnik Powszechny''  z 23 lipca 1911]]</ref>.<br><br><br>

==ÖFV jako federacja==
Przyjęta przez FIFA i obowiązująca do dziś zasada pozwala na przyjęcie tylko jednego związku z każdego państwa (wyjątek zrobiono tylko dla kolebki futbolu Wielkiej Brytanii). Cracovia i inne kluby polskie wstępując do ÖFV wymogły przekształcenie go w federację narodowych związków piłkarskich. Powstanie krajowych związków ogłoszono w kwietniu 1910<ref>[[:Grafika: Czas 1910-04-30.jpg|''Czas'' nr 195 z 30 kwietnia 1910]]</ref> (a więc już w dwa miesiące po akcesie Cracovii), a pierwsze statuty krajowych związków były gotowe w listopadzie 1910<ref>[[:Grafika: Czas 1910-11-19 foto 2.jpg|''Czas'' nr 529 z 19 listopada 1910]]</ref>. Intensywne starania i negocjacje między zainteresowanymi stronami doprowadziły w 1911 do przekształcenia ÖFV w federację grupującą pięć związków z następujących krajów:

*Czechy
*Dolna Austria
*Galicja
*Morawy-Śląsk
*kraje alpejskie

Jako pierwszy powstał 16 maja 1911<ref>[http://www.noefv.at/pdf/Chronik.pdf NÖFV-Chronik von 1911 – 2009]</ref> Dolnoaustriacki Związek Piłki Nożnej (Niederösterreichischer Fußballverband - NÖFV), który zrzeszał kluby z właściwej Austrii (okolice Wiednia). Czechy były reprezentowane tylko przez kluby niemieckie. Tamtejszy związek nosił nazwę  Niemieckie Zrzeszenie Piłki Nożnej dla Czech (Deutsche Fussball Verein für Böhmen - DFVfB) i powstał w Pradze 25 czerwca 1911<ref>Král Lubomír: ''Historie německé kopané v Čechách'', Praha 2006, wyd. 1, str 43 ([http://www.nemeckyfotbal.cz/kniha/43.pdf wersja PDF])</ref>. Kluby czeskie miały odrębne zrzeszenie, powstały 19 października 1901 Czeski Związek Piłkarski (Český svaz fotbalový - ČSF), i mimo rozmów z ÖFV nie przystąpiły do ogólnopaństwowej federacji. Przejściowo w 1910<ref>[[:Grafika:Czas 1910-11-19 foto 2.jpg|''Czas'' nr 529 z 19 listopada 1910]]</ref> istniał czeski związek nazywany "Unią" (zrzeszający m.in. [[Sparta Praga|Spartę Praga]]) wchodzący w skład AZPN, lecz brak informacji o jego dalszych losach - prawdopodobnie jego członkowie ponownie przyłączyli się do ČSF. Na terenie Galicji działał założony  25 czerwca 1911 we Lwowie [[Związek Polski Piłki Nożnej]]. Inicjatorem powstania ZPPN był działacz Cracovii [[Stanisław Kopernicki]]. 

{{main|Związek Polski Piłki Nożnej}}

Dzienna data powstania Związku Piłki Nożnej Niemieckich Krajów Alpejskich (Deutsch-Alpenländische Fußball-Verband - DAFV) nie jest znana, pierwsze posiedzenie jego władz odbyło się 2 lipca 1911<ref>[[:Grafika:Illustriertes Österreichisches Sportblatt 1911-07-08 foto 2.jpg|''Illustriertes Österreichisches Sportblatt'' nr 28 z 8 lipca 1911]]</ref>. Zrzeszał on kluby z Górnej Austrii, Salzburga, Tyrolu, Voralbergu, Styrii oraz prawdopodobnie Karyntii, Krainy i Pobrzeża. 
Najdłużej trwało zakładanie związku dla klubów z Moraw i należącej do Austo-Węgier części Śląska. Rozpoczęte w 1911 z inicjatywy R.Jendrzejowskiego z klubu [[BBSV Bielsko]] przeciągnęło się aż do 13 lipca 1913<ref>Král Lubomír: ''Historie německé kopané v Čechách'', Praha 2006, wyd. 1, str 43 ([http://www.nemeckyfotbal.cz/kniha/43.pdf wersja PDF])</ref>. Powstały wtedy w Ostrawie związek przybrał nazwę Niemiecki Związek Piłki Nożnej dla Moraw i Śląska (Deutscher Fussball Verband für Mähren und
Schlesien - DFVfMuSch) i także nie objął klubów czeskich. Na liście nieprzypadkowo brak Węgier. Austro-Wegry były związkiem dwóch państw, stąd powstała 19 stycznia 1901 Węgierska Federacja Piłki Nożnej (Magyar Labdarúgó Szövetség - MLS) mogła zostać samodzielnym członkiem FIFA. W węgierskiej części Austro-Wegier 13 czerwca 1912 założono Chorwacki Związek Piłkarski (Hrvatski nogometni savez - HNS) - brak informacji o jego prawnych relacjach z MLS. W innych krajach monarchii (Bukowina, Dalmacja, Bośnia i Hercegowina) związki piłkarskie prawdopodobnie nie powstały.

Pierwsze zebranie władz ÖFV według nowego federacyjnego statutu odbyło się 3 września 1911. Podział na krajowe związki był tak ścisły, że rozdzielono nawet między nie większość pieniądzy<ref>[[:Grafika: Czas 1911-09-04.jpg|''Czas'' nr 401 z 4 września 1911]]</ref><ref>[[:Grafika:Illustriertes Österreichisches Sportblatt 1911-09-09.jpg|''Illustriertes Österreichisches Sportblatt'' nr 37 z 9 września 1911]]</ref> "starej" ÖFV. Ilość miejsc w zarządzie Austriackiego Związku Piłki Nożnej była proporcjonalna do liczby klubów w poszczególnych krajowych związkach<ref>[[:Grafika:Czas 1911-09-04.jpg|''Czas'' nr 401 z 4 września 1911]]</ref>. ZPPN był członkiem austriackiej federacji przez niemal osiem lat aż do jesieni 1918 roku.

==Zwycięzcy rozgrywek, lata 1911-1914<ref>https://de.wikipedia.org/wiki/%C3%96sterreichischer_Meister_(Fu%C3%9Fball)#%C3%96sterreichischer_Fu%C3%9Fball-Bund_sowie_%C3%96sterreichischer_Fu%C3%9Fball-Verband </ref>==
{| style="border:1px solid #000000;" cellspacing="0" cellpadding="5"  class="plainlinks" align="center"|
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|<b>Mistrzowie</b>
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|<b>Austria</b>
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|<b>Czechy</b>
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|<b>Morawy</b>
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|<b>Galicja</b>
|-
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|1911/12
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|[[Rapid Wiedeń]]
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|-
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|[[DSV Opawa]]
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|-
|-

|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|1912/13
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|[[Rapid Wiedeń]]
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|[[DFC Praga]]
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|[[DSV Opawa]]
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|Cracovia
|-
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|1913/14
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|Wiener AF
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|[[DFC Praga]]
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|[[DSV Opawa]]
|style="border:1px solid #000000;" bgcolor="#ffffff"|Cracovia-rozgrywki niedokończone
|-
|}<BR>


==Wojna piłkarska FIFA-UIAFA==
Uchwalona przez FIFA zasada jedno państwo - jeden związek postawiła za burtą kilka organizacji, które nie pogodziły się z tą regułą. Założyły one własną federację o nazwie Międzynarodowa Amatorska Unia Piłki Nożnej (Union International Amateur de Football Association - UIAFA<ref>Czasem spotyka się błędną nazwę Union International de Football Association - UIFA.</ref>). Była to organizacja słaba liczebnie. W jej skład wchodzili amatorski związek angielski, jeden z francuskich związków i Czeski Związek Piłkarski ČSF oraz amatorskie związki z Belgii, Szwajcarii i Hiszpanii. FIFA na powstanie konkurencyjnej federacji zareagowała bojkotem zakazując gry z wszystkimi klubami zrzeszanymi przez UIAFA. Bojkot obejmował też wszystkie kluby ów zakaz łamiące. 

Na terenie Austro-Węgier początkowo zakaz ten nie był przesadnie przestrzegany. ÖFV patrzyła na niego przez palce i udzielała zezwolenia klubom na grę z Czechami. W 1910 Cracovia grała 6-krotnie, a [[Wisła Kraków]] 5-krotnie z czeskimi klubami. Na jesieni 1910 Wisła zagrała jednak kolejne trzy mecze tym razem bez zgody, a w jednym przypadku wyraźnie mimo zakazu gry. Za łamanie bojkotu w listopadzie ÖFV zawiesił<ref>[[:Grafika: Czas 1910-11-10.jpg|''Czas'' nr 513 z 10 listopada 1910.jpg]]</ref> Wisłę w prawach członka, a ta odpowiedziała wystąpieniem z ÖFV i struktur FIFA. Dla polskich klubów oznaczało to zakaz gry z Wisłą. ''"Wobec karności w międzynarodowej oragnizacyi piłki nożnej, kluby galicyjskie muszą na razie poddać się zakazowi Związku, pod grozą, że one z kolei byłyby wykluczone ze Związku, a zatem odcięte od całego ruchu footballowego we wszystkich krajach"'' napisano w cytowanym wyżej "Czasie". Na nic zdała się prośba<ref>[[:Grafika: Gazeta Poniedziałkowa 1910-11-14 foto 2.jpg|''Gazeta Poniedziałkowa'' nr 30 z 14 listopada 1910]]</ref> Cracovii o rozegranie derbów z Wisłą, nie doszedł do skutku także zapowiadany wcześniej<ref>[[:Grafika: Gazeta Poniedziałkowa 1910-11-14 foto 4.jpg|''Gazeta Poniedziałkowa'' nr 30 z 14 listopada 1910]]</ref> mecz Wisły we lwowskim turnieju.

Na wiosnę sytuacja Wisły stawała się coraz bardziej beznadziejna. Nie mogła sprowadzić rywali z Austrii, Węgier, Niemiec, nie mogła grać z liczącymi się polskimi klubami. Grywała ona mecze tylko z klubami czeskimi oraz słabymi świeżo powstałymi drużynami krakowskimi. Oznaczało to małe wpływy ze sprzedaży biletów i kłopoty finansowe dla Wisły. W maju 1911 udało się jej na jeden mecz sprowadzić szkocki klub Aberdeen, jednak szkocki związek musiał za złamanie bojkotu przepraszać<ref>[[:Grafika: Czas 1911-06-07 foto 2.jpg|''Czas'' nr 255 z 7 czerwca 1911]]</ref> na kongresie FIFA i stało się jasne, że nie uda się sprowadzić następnych wartościowych rywali.

Chcąc nakłonić kogokolwiek do grania ze sobą Wisła sięga do metod nie-fair wykorzystując do tego patriotyczną retorykę. Otóż nieoczekiwanie ogłosiła ona w prasie<ref>[[:Grafika:IKC 1911-04-29.jpg|I''lustrowany Kuryer Codzienny'' nr 098 z 29 kwietnia 1911]]</ref>, że zamierza zagrać z Cracovią 3 maja 1911, a zysk z meczu przeznaczy na cel funduszu TSL (organizacja utrzymująca polskie szkoły). Podstęp nie udał się - biało-czerwoni odmówili gry proponując, że przekażą na TSL dokładnie tyle ile zechce wcześniej wpłacić Wisła, a na wypadek gdyby Wisła nic nie chciała wpłacić dokładając jeszcze dochód brutto z tego dnia ze wszystkich swoich kortów tenisowych<ref>[[:Grafika:Czas 1911-05-01 foto 3.jpg|''Czas'' nr 197 z 1 maja 1911]]</ref><ref>[[:Grafika:Nowiny 1911-05-03 foto 1.jpg|''Nowiny'' nr 100 z 3 maja 1911]]</ref>.

Przy okazji meczu z Aberdeen 21 maja 1911 Wisła podjęła desperacką próbę założenia związku konkurencyjnego wobec powstającego właśnie w ramach struktur FIFA [[Związek Polski Piłki Nożnej|Związku Polskiego Piłki Nożnej]]. Brak pewności co do nazwy tej organizacji. "Czas" określił go jako Związek Towarzystw Piłki Nożnej<ref>''Czas'' nr 225 z 18 maja 1911</ref>, a w różnych opracowaniach spotykane są nazwy Polski Związek Towarzystw Sportowych Piłki Nożnej czy Związek Footbalistów Polskich, a nawet ... Związek Polski Piłki Nożnej. Członkami-założyciela miałyby być oprócz Wisły następujące kluby: [[Polonia Kraków]], [[Diana Podgórze]], [[Krakus Podgórze]], Kresy Biała, [[Resovia Rzeszów]], [[Sandecja Nowy Sącz]], [[Skawa Wadowice]], [[Wisłoka Dębica]], KF Mielec, KF Tarnów, [[Czarni Lwów]] i [[Lechia Lwów]]. Brak jednak jakiś źródeł potwierdzających skład założycielski, a podana tu lista pochodzi z roku ... 1986<ref>''Echo Krakowa'' nr 85 z 1986, (za J.Kukulski "Pierwsze mecze, pierwsze bramki...")</ref>. Z pewnością natomiast związek powstał bo na kongresie UIAFA w Roubaix 28 maja 1911 zadeklarował wstąpienie do tej federacji<ref>''Ilustrowany Kuryer Codzienny'' nr 124 z 1 czerwca 1911</ref> co formalnie miało się uskutecznić na przyszłorocznym kongresie w Pradze.

I to w zasadzie wszystko co wiadomo o krótkiej działalności tego związku. Miesiąc później, 26 czerwca 1911 jeden z rzekomych członków-założycieli [[Czarni Lwów]] zakłada inne, należące tym razem do struktur FIFA zrzeszenie [[Związek Polski Piłki Nożnej]]. Mija raptem kolejny miesiąc i 26 lipca 1911 Wisła, nie czekając nawet na formalne zarejestrowanie ZPPN, prosi<ref>[[:Grafika:IKC 1911-08-05.jpg|''Ilustrowany Kuryer Codzienny'' nr 177 z 5 sierpnia 1911]]</ref> o ponowne przyjęcie do ÖFV. Austriacki Związek Piłki Nożnej przychyla się do tej prośby i 17 sierpnia 1911 Wisła znów staje się jego członkiem co kończy futbolową wojnę FIFA-UIAFA na polskim gruncie.

Wspomniany wcześniej zapowiadany na 1912 kongres UIAFA w Pradze już nie odbywa się z braku ... UIAFA. Angielski związek amatorów rozpoczął negocjacje z The Football Association, które w 1914 doprowadziły do ich scalenia. Z prac UIAFA wycofał się także francuski związek, a pozostałe okazały być nietrwałymi kanapowymi tworami. Poza FIFA pozostał tylko Czeski Związek Piłkarski.

==Wojna piłkarska ÖFV-FUAN==
W 1914 Niemieckie Zrzeszenie Piłki Nożnej dla Czech (DFVfB) wystąpiło<ref>[[:Grafika:IKC 1914-02-01 foto 2.jpg|''Ilustrowany Kuryer Codzienny'' nr 27 z 1 lutego 1914]] podaje, że to ÖFV wykluczył DFVfB</ref> z ÖFV. Jako uzasadnienie podano, że ogólnopaństwowy charakter Austriackiego Związku Piłki Nożnej, zrzeszającego przedstawicieli wielu narodów, utrudnia rozwój czysto narodowego niemieckiego sportu<ref> ''Ilustrowany Tygodnik Sportowy'' nr 1 z 4 kwietnia 1914, artykuł "Polityka w sporcie"</ref>. Niektóre kluby (np [[DFC Praga]]) nie pogodziły się z tą decyzją i pozostały w federacji. Jeszcze w tym samym roku DFVfB nawiązała współpracę z ... zrzeszającym kluby czeskie ČSF. Do sporów, na innym tle, doszło także na terenie własciwej Austrii. Niektóre kluby na czele z [[Vienna|Vienną]], najstarszym wiedeńskim klubem, wystąpiły z NÖFV i założyły odrębny Związek Piłki Nożnej w Dolnej Austrii (Fussballbund in Nieder Österreich - FBiNÖ<ref> W niektórych opracowaniach widnieje nazwa Fussballverband in Nieder Österreich - FViNÖ. W ówczesnej prasie (np w tygodniku ''Illustriertes Österreichisches Sportblatt'') funkcjonował także skrót FINÖ.</ref>). Te trzy organizacje (DFVfB, ČSF i FBiNÖ) założyły własną federację<ref>Král Lubomír: ''Historie německé kopané v Čechách'', Praha 2006, wyd. 1, str 49 </ref>. Przyjęła ona nazwę Piłkarska Unia Narodów Austiackich (Football Union of the Austrian Nations - FUAN). O jej dalszych losach nie wiadomo prawdopodobnie zanikła niedługo po wybuchu I wojny światowej.

Wkrótce po rozpoczęciu działań wojennych, w październiku 1914 za namową władz państwowych ÖFV zniosła oficjalny zakaz gry z czeskimi klubami. 30 czerwca 1916 ČSF został rozwiązany. W tym samym roku [[Vienna]] powróciła do austriackiej ligi<ref>[http://www.rsssf.com/tableso/oosthist.html#14 Austria Final League Tables (First and Second Level) na www.rsssf.com]</ref>. W 1917 doszło do rozmów między ÖFV, a klubami z Czech. Osiągnięto porozumienie o powrocie do federacji<ref>[[:Grafika: Czas 1917-07-04 foto 1.jpg|''Czas'' nr 304 z 4 lipca 1917]]</ref>. Zorganizowano wspólne mistrzostwa Czech<ref>Král Lubomír: ''Historie německé kopané v Čechách'', Praha 2006, wyd. 1, str 50 </ref> zarówno dla klubów czeskich jak i niemieckich - zwyciężył w nich [[DFC Praga]].  Ugoda z ÖFV nie trwała długo. Tę futbolową wojnę zakończył dopiero rozpad Austro-Węgier.

==Zobacz też==

*Spis członków AZPN wg stanu z lutego 1913 zamieszczony w wiedeńskim tygodniku ''Illustriertes Österreichisches Sportblatt''
*[[Krajowy Związek Turystyczny]]
*[[1912 zapasy kwalifikacyjne o I klasę]]
*[[1913 Mistrzostwa Galicji]]
*[[1913 zapasy klasyfikacyjne II klasy (Cracovia II)|1913 zapasy klasyfikacyjne II klasy]]
*[[1914 Mistrzostwa Galicji]]
*[[Polski Związek Piłki Nożnej]]
*[[Związek Polski Piłki Nożnej]]
*[[Krakowski Okręgowy Związek Piłki Nożnej]]
*[[Polskie Kolegium Sędziów Piłki Nożnej]]


:[[:Grafika: Illustriertes Österreichisches Sportblatt 1913-02-22 foto 1.jpg|cz.1]] | [[:Grafika: Illustriertes Österreichisches Sportblatt 1913-02-22 foto 2.jpg|cz.2]]

{{przypisy}}
{{historia}}
[[Kategoria:Struktura organizacyjna]]